اثر توالي كشت بر صفات مهم زراعي و غيرزراعي پنبه

توالي كشت محصولات از نكات مهم در انتخاب الگوي كشت هر منطقه مي باشد. به منظور بررسي توالي كاشت بر تغييرات  صفات مهم زراعي و غيرزراعي پنبه در ايستگاه تحقيقات پنبه كاركنده در  قطعه اي از مزرعه در سال اول و دوم پنبه كشت گرديد. براي يكنواخت كردن خاك مزرعه  ساقه هاي پنبه با ساقه خرد كن قطعه قطعه و به خاك برگردانده شد . در سال سوم و چهارم  سويا ، جو ، اسفناج ، كلزا ، جو قصيل ، ماش ، كنجد ، كاهو . پياز ، سورگوم ، شخم تنها ، شخم همراه با كود اوره به مقدار 100 كيلوگرم در هكتار ، تره شاهي ، گوجه فرنگي ، باقلا و لوبيا سبز  و در توالي هاي متفاوت بر اساس طرح بلوك هاي كامل تصادفي در چهار تكرار كشت گرديدند.  جمعيت عامل بيماري بر اساس پرگنه در هر گرم خاك خشك قبل  و بعد از كاشت پنبه با استفاده از محيط نيمه انتخابي الكل آگار در نمونه مركب خاك  اندازه گيري شد . از ارديبهشت سال پنجم  پنبه  در محل تيمارها كشت گرديد . عملكرد  ، تعداد قوزه پنبه در بوته ، وزن يك قوزه ، ، درصد زود رسي ، ارتفاع بوته ، تعداد شاخه زايا ، طول شاخه زايا و طول شاخه روياي پنبه ، درصد و شاخص بيماري پژمردگي ورتيسيليومي ، اندازه گيري گرديد . نتايج بدست آمده با استفاده از آزمون چند دامنه اي دانكن مورد مقايسه قرار گرفتند. نتايج نشان داد كه  بيشترين عملكرد پنبه در توالي پنبه + كود اوره + پنبه ، پنبه + سورگم + پنبه و شخم + شخم + پنبه ، كمترين عملكرد  در توالي كلزا ، جو قصيل + پنبه و پنبه + ترتيزك + پنبه ،  گسترده ترين شاخه رويا را توالي جو قصيل + پنبه + پنبه ، بيشترين تعداد شاخه زايا و طول شاخه زايا به ترتيب در توالي هاي  جو قصيل + ماش + پنبه و پنبه + سورگم + پنبه ، توالي  جو + اسفناج + پنبه بيشترين  محصول در چين اول ، بالاترين درصد زود رسي در توالي جو + اسفناج + پنبه و كلزا + جو قصيل + پنبه اندازه گيري شد. درصد افزايش جمعيت عامل بيماري  پژمردگي ورتيسيليومي  در توالي پنبه + پنبه + پنبه + پنبه +پنبه  از سال اول تا پنجم به ترتيب برابر با 5/52، 25 ، 5/13 ، 5/6 و 0 برآورد  شد . بيشترين كاهش جمعيت V . dahliae بعد از غلات ( گندم ، جو و سورگوم ) و در مرحله بعد جو قصيل و پياز و در مرحله سوم كاهو و كلزا ، باقلا و شخم قرار داشت . كمترين ميزان كاهش بعد از گوجه فرنگي اتفاق افتاد.