كليدواژه :
سير الملوك (سياست‌نامه) , حكايت , ساختارگرايي , روايت
چكيده فارسي :
در تاريخ فرهنگي ايران، تعدادي از كتاب‌هاي تعليمي و ارشادي خطاب به حاكمان نوشته شده‌اند. اين كتاب‌ها علاوه بر داشتن فوايد زباني و تاريخي، مباحث نظريِ عرصۀ سياست و راهكارهاي عملي به كار بستن آن‌ها را آشكار مي‌كنند و زمينه‌اي براي شناخت اخلاق سياسي و اجتماعي حاكمان دورۀ خود فراهم مي‌آورند. حكايت‌پردازي از رايج‌ترين روش‌هايي است كه نويسندگان اين كتاب‌ها براي بيان مفاهيم مورد نظر خود به كار مي‌بردند. سيرالملوك (سياست‌نامه) نوشتۀ خواجه نظام‌الملك طوسي، از مهم‌ترين آداب‌الملوك‌هاي فارسي، در قرن پنجم هجري قمري نوشته شده است. بخش اعظم اين كتاب حكايت‌هايي است كه نويسنده، ضمن آن، خطاب به شاهان سلجوقي، توصيه‌هاي اخلاقي و سياستي عرضه مي‌كند. در مقالۀ حاضر، روش حكايت‌پردازي نظام‌الملك در سيرالملوك، بنابر بعضي نظريات نقد ساختارگرا، بررسي شده است. نخست، به آن دسته از نظريه‌ها پرداخته شده است كه در مقاله كاربرد دارند. دوم، حكايات سيرالملوك، باتوجه‌به حجم، از هم تفكيك و شماره‌گذاري شده‌اند. سوم، بنابر نظريه‌هاي مطرح‌شده، به‌ترتيب دربارۀ زمان، وجه، لحن، الگوي كنشي (اشخاص)، الگوي پيرنگ در حكايات سيرالملوك بحث شده است. در پايان، نتايج به‌صورت خطوطي كلي نوشته شده است.
چكيده لاتين :
In the cultural history of Iran, some didactic books have been written to rulers. These books not only have so many linguistic and historical values, but also reveal theoretical topics in the area of politics as well as the practical ways of using them. In addition, one can recognize the political and social moralities of rulers, by these books. Narrating was the most common way of expressing the meanings which the writers of these books wanted to share. Seyar al-molook (Siyasat-nameh), created by Khaje Nizam al-Molk, is one of the most important Adab al-molook (royal more)s in Persian, has been written in the 5th century. This book chiefly includes the numerous tales which the writer expresses some policy and ethical recommendations among them, for Saljuqian rulers. In this article, it has been studied on the tales of 39 chapters of the book, according to some parts of the Criticism of Structuralism. First, it is indicated some parts of the Structuralism Criticism which are used in this article. Second, the tales was separated with numbers. third, it is discussed about the time, mood, voice, the structure of actors and plot, according to Structuralism theory. Forth, the writer has written the conclusions.
