مكان يابي QTL هاي مرتبط با ويژگي هاي ريشه و اندام هوايي برنج در لاين هاي نوتركيب حاصل از تلاقي عنبربو × سپيدرود تحت تنش خشكي

به‌منظور شناسايي نواحي ژنومي مرتبط با تحمل به تنش خشكي با استفاده از روش تجزيه QTL، 96 لاين F8 مشتق از تلاقي بين دو رقم برنج ايراني سپيدرود و عنبربو در مزرعه تحقيقاتي در منطقه آزاد شهر استان گلستان در سال زراعي 1390 كشت شدند. براي اعمال تنش خشكي از مرحله حداكثر پنجه زني تا زمان رسيدگي به فاصله 20 روز آبياري انجام شد. نقشه پيوستگي با استفاده از 124 نشانگر ريزماهواره و 264 نشانگر AFLP در آزمايشگاه ژنتيك و اصلاح نباتات دانشگاه گنبد كاووس تهيه شد كه 1950.4 سانتي مورگان از ژنوم برنج را با متوسط فاصله 5.20 سانتي مورگان بين نشانگرها پوشش داد. نتايج اين مطالعه نشان داد كه ناحيه اي از كروموزوم 2 در فاصله E070-M140-1-E070-M150-13، كروموزوم 4 در فاصله E060-M160-3-RM1359 و كروموزوم 9 در فاصله E120-M140-9-E090-M140-14 كنترل چندين صفت را تحت شرايط تنش خشكي به عهده داشتند. اين هم مكاني QTLهاي كنترل كننده چند صفت مي تواند نشان دهنده كنترل ژنتيكي يكسان آن ها تحت شرايط تنش باشد. مكان يابي QTLها نشان داد كه QTLهاي qDWRD2a، qDWRD4a، qRVD2، qRVD4a، qRND2a، qRND4a، qPND2a، qPND4، qPWD2، qPWD4، qSWD2a، qSWD4، qFRWD2، qFRWD4، و qPSPD9 بزرگ اثر بودند و بيش از 20 درصد از تنوع فنوتيپي صفات را توجيه كردند. با توجه به اينكه اين نواحي ژنومي سهم قابل توجهي از تغييرات فنوتيپي صفات را توجيه مي كنند، از اين رو پتانسيل استفاده از آن ها در برنامه هاي اصلاحي انتخاب به كمك نشانگر براي تحمل به خشكي پس از تعيين اعتبار آن ها در جمعيت هاي ديگر وجود دارد.