شبيه سازي تاثير تغيير اقليم بر رشد ذرت و بررسي امكان تخفيف اثر منفي آن با تغيير تاريخ كاشت در مغان

برنامه ريزي مناسب و تعيين راه كارهاي افزايش سازگاري گياهان زراعي به تغيير احتمالي اقليم، نيازمند شناخت دقيق روند رفتار عوامل اقليمي و نحوه پاسخ گياهان زراعي به اين تغييرات است. بدين منظور، مطالعه حاضر با هدف شبيه سازي آثار تغيير اقليمبر مراحل فنولوژيك و عملكرد دانه ذرت هيبريد سينگل كراس 647 و بررسي امكان تعديل آثار منفي تغيير اقليم بر توليد ذرت با تغيير تاريخ كاشت به عنوان يك راه كار مديريتي در منطقه مغان انجام گرفت. براي شبيه سازي پارامترهاي اقليمي و ايجاد فصل رشد احتمالي براي سه دوره زماني 2025، 2055 و 2085 تحت دو مدل گردش عموميHadCM3 وIPCM4با سه سناريويA1B،B1وA2 از مدل مولد اقليم LAR-SWG و براي شبيه سازي رشد ذرت از مدلAquaCropاستفاده شد. نتايج ارزيابي مدل LARSWG نشان داد كه اين مدل پارامترهاي اقليمي و فصل رشد احتمالي را به طور مناسب شبيه سازي كرد. نتايج شبيه سازي رشد ذرت با مدل AquaCropنيز مشخص كرد كه طول دوره كاشت تا سبزشدن و گل دهي، طول دوره پرشدن دانه و طول دوره رسيدگي فيزيولوژيك ذرت تحت تاثير تغيير اقليم در بيشتر سناريوهاي مورد استفاده كاهش يافت. هم چنين عملكرد ذرت تحت تاثير تغيير اقليم طي سه دوره آينده، از 4/4 تا 30درصد نسبت به شرايط كنوني كاهش مي يابد. به منظور كاهش اثر منفي تغيير اقليم از استراتژي تغيير كاشت استفاده و نتايج شبيه سازي نشان داد كه در سال 2025، كاشت ذرت در حوالي26 فروردين (زودتر از تاريخ كاشت كنوني يعنيدهه سوم ارديبهشت) باعث توليد عملكرد بالاتري نسبت به ساير تاريخ هاي كاشت (11 فروردين و 10 ارديبهشت) و در سال هاي 2055 و 2085 تاريخ هاي كاشت 11 و 26 فرورديندر شرايط تغيير اقليم مناسب تر خواهند بود. بر اساس نتايج اين تحقيق، به نظر مي رسد كهبتوان از استراتژي مديريت تاريخ كاشت به عنوان يك راه كار مناسب براي تعديل آثار منفي تغيير اقليم بر عملكرد ذرت استفاده كرد.