تأثير متيل جاسمونات بر تحمل گياهچه كدوي پوست كاغذي (Cucurbita pepo L.) به تنش سرما

اگرچه كشت زودهنگام محصولات بهاره براي استفاده از شرايط معتدل بهاري و همچنين رشد رويشي مناسب اهميت زيادي دارد ولي وجود دماهاي پايين در ابتداي دوره رشد ممكن است رشد گياه را با تنش سرما مواجه نمايد. اين آزمايش به‌صورت فاكتوريل شامل شش غلظت متيل جاسمونات (صفر، 1، 5، 50، 100 و 150 ميكرومولار) و سه سطح دما (8، 11 و 14 درجه سانتي­گراد) در قالب طرح كاملاً تصادفي در شرايط كنترل‌شده در دانشگاه شهركرد در سال 1395 اجرا شد. در روز يازدهم صفات مورفولوژيكي و بيوشيميايي اندازه‎گيري شد. نتايج نشان داد كه بيشترين طول ريشه‎چه در غلظت 50 ميكرومولار متيل جاسمونات و دماي 11 درجه سانتي گراد با 55.6 درصد افزايش نسبت به شاهد حاصل شد. در دماي 8، 11 و 14 درجه سانتي‌گراد بذرهايي كه با متيل جاسمونات تيمار نشده بودند فاقد ساقه‎چه بودند. در دماي هشت درجه سانتي گراد، غلظت پنج ميكرو مولار بيشترين طول ريشه چه، طول ساقه چه و وزن خشك ساقه چه را داشت. در بين تيمارهاي متيل جاسمونات، بيشترين ميزان فعاليت آنزيم‎هاي گاياكول پراكسيداز و كاتالاز نيز در غلظت پنج ميكرومولار مشاهده شد. در دماي 11 درجه سانتي گراد، غلظت پنج ميكرومولار به علت افزايش طول ساقه­ چه، وزن خشك ريشه چه، ميزان فعاليت آنزيم كاتالاز نسبت به ساير غلظت‎ها برتري داشت و از لحاظ طول ريشه چه و فعاليت آنزيم سوپر اكسيد ديسموتاز در رتبه دوم قرار گرفت. در دماي 14 درجه سانتي­گراد، غلظت 50 ميكرومولار داراي بيشترين وزن خشك ريشه­ چه، وزن خشك ساقه چه و ميزان فعاليت آنزيم هاي سوپراكسيدديسموتاز، گاياكول پراكسيداز و كاتالاز بود. در دماي 14 درجه سانتي گراد، بيشترين ميزان طول ساقه چه و شاخص بنيه بذر در پنج ميكرومولار مشاهده شد و از اين لحاظ غلظت 50 ميكرومولار در رتبه دوم قرار گرفت. به‌طوركلي نتيجه‎گيري مي‎شود كه كاربرد متيل جاسمونات باعث افزايش فعاليت آنزيم‎هاي آنتي‌اكسيدان و درنتيجه تحمل گياهچه كدوي پوست‌كاغذي به تنش دماي پايين مي شود.