تاثير عمل آوري سرشاخه خرما با اوره يا آنزيم بر قابليت هضم مواد مغذي، رفتار مصرف خوراك و بعضي فراسنجه‌هاي خوني و شكمبه‌اي گوسفند عربي

Effect of processing of date palm leaves with urea and enzyme on nutrient digestibility, feeding behavior and some blood and rumen parameters of Arabian sheep

هدف از اين آزمايش، بررسي تأثير فرآوري سرشاخه­ ي خرما با اوره يا آنزيم بر قابليت هضم، رفتار مصرف خوراك و بعضي فراسنجه‌هاي خوني و شكمبه‌اي گوسفند عربي بود. در اين تحقيق از 16 رأس گوسفند عربي با ميانگين سن 8 ماه و وزن 5/1±28 كيلوگرم استفاده شد. جيره­ ي آزمايشي شامل 50 درصد كنسانتره و 50 درصد علوفه بود. تيمارها شامل 1) جيره­ي حاوي كاه گندم (شاهد)، 2) جيره ­ي حاوي سرشاخه ­ي خام خرما، 3) جيره ­ي حاوي سرشاخه­ي خام خرما + 3 گرم در كيلوگرم آنزيم ناتوزيم و 4) جيره ­ي حاوي سرشاخه­ي خرما عمل آوري شده با 4 درصد اوره بودند. در اين آزمايش 21 روز جهت عادت‌پذيري و 14 روز جهت نمونه‌برداري در نظر گرفته شد. در پايان آزمايش قابليت هضم مواد مغذي، رفتار مصرف خوراك و فراسنجه‌هاي خوني و شكمبه ­اي تعيين شدند و داده ­هاي به دست آمده در قالب طرح كاملاً تصادفي تجزيه و تحليل شدند. خوراك مصرفي، قابليت هضم ماد ه­ ي خشك و ماده ­ي آلي و غلظت كلسترول خون تحت تأثير تيمارهاي آزمايشي قرار نگرفت. با اين حال قابليت هضم NDF و ADF و همچنين غلظت گلوكز و نيتروژن اوره‌اي خون و نيتروژن آمونياكي شكمبه به طور معني‌داري در گوسفندان دريافت‌كننده­ ي جيره حاوي سرشاخه ­ي خرما عمل­ آوري شده با اوره افزايش پيدا كرد. جيره­ي حاوي سرشاخه­ ي خرما همراه با اوره بيش­ترين فعاليت نشخوار و جويدن را در دام به دنبال داشت و بيش­ترين ميزان pH شكمبه با مصرف جيره حاوي سرشاخه ­ي خرماي فراوري نشده مشاهده گرديد. نتايج نشان داد كه فرآوري سرشاخه ­ي خرما با اوره و يا آنزيم بدون تأثير منفي بر دام، باعث بهبود ارزش تغذيه­ اي آن شده و قابليت هضم را بالا ميبرد. بنابراين شايد بتوان از آن­ها به جاي كاه گندم در جيره ­ي گوسفند عربي استفاده كرد.

The aim of this experiment was to investigate the effect of processing date palm leaves with urea and enzyme on digestibility, rumination and some blood and rumen parameters of Arabian sheep. In this research, 16 Arabian sheep with an average age of 8 months and weight 28 ± 1.5 kg were used. The ratio of concentrate/forage in the treatments was 50:50. Treatments were including 1) diet contains wheat straw (control), 2) diet contains crude date palm leaves, 3) diet contains crude date palm leaves+ 3 g/kg Natuzyme enzyme and 4) diet contains date palm leaves processed with 4 % urea. In this experiment it is considered 21 days for adaptation and 14 days for sampling. At the end of the experiment, nutrient digestibility, feeding behavior and blood and rumen parameters were determined and the obtained data were analyzed in completely randomized design. Results showed feed intake, digestibility of dry matter and organic matter and blood cholesterol level were not influenced by experimental diets (P>0.05). However, digestibility of NDF and ADF, blood glucose and urea and ruminal ammonia concentration significantly increased in sheep fed with date palm leaves processed with urea