اثرات دُزهاي كاهش يافته بروموكسينيل+تو، فوردي و كود نيتروژن بر عملكرد گندم (Triticum aestivum L.) در رقابت با پنيرك (Malva neglecta Wallr.)

درك ارتباط بين كود و علف‌كش در شرايط وجود رقابت ميان محصول و علف‌هرز قادر است به عنوان ابزاري جهت پيش‌بيني عملكرد محصول و كمك به تصميم گيري براي كاربرد بهينه كود نيتروژن و علف‌كش باشد. با اين هدف آزمايشي به صورت كرت‌هاي خرد شده در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي خوزستان در پاييز سال 1395 اجرا شد. فاكتورهاي آزمايش شامل كود نيتروژن به عنوان كرت‌هاي اصلي در 5 سطح 0، 75، 150، 225 و 300 كيلوگرم در هكتار از منبع كود اوره و دُز علف‌كش بروموكسنيل+ تو، فوردي به عنوان كرت‌هاي فرعي در پنج سطح 0، 25/0، 5/0، 75/0 و 1 برابر دز توصيه شده (5/1 ليتر در هكتار) بود. تراكم علف‌هرز پنيرك به تعداد 50 بوته در متر مربع در تمامي كرت‌ها ثابت نگه داشته شد. همچنين، براي توصيف عملكرد گندم از مدل سيگموئيدي چهار پارامتري و براي توصيف تغييرات تعداد و وزن بذر علف هرز پنيرك در دزهاي كاهش يافته علف‌كش و سطوح مختلف كود اوره از معادله تواني سه پارامتري استفاده شد. عملكرد دانه گندم در پاسخ به افزايش دُز علف‌كش و كاهش توان رقابتي پنيرك در سطوح مختلف مصرف كود اوره افزايش نشان داد. بر اساس پيش‌بيني مدل تركيبي، با كاربرد 300 كيلوگرم كود اوره در هكتار به همراه 375/0، 60/0، 75/0، 05/1، 35/1 و 5/1 ليتر در هكتار علف‌كش، عملكرد دانه به ترتيب 202، 277، 329، 408، 443 و 450 گرم در متر مربع برآورد شد. تعداد بذر پنيرك در شرايط مصرف مقادير بيشتر كود نيتروژن و دُزهاي كمتر بروموكسينيل+ تو، ‌فو‌ر‌دي‌ در حداكثر و در شرايط مصرف مقادير كم كود نيتروژن و دُزهاي بيشتر بروموكسينيل+ تو، فوردي در حداقل بود. وزن بذر پنيرك در شرايط بدون مصرف علف‌كش براي هر يك از سطوح مختلف نيتروژن بين 78/4 تا 87/35 گرم در متر مربع و براي تعداد بذر پنيرك توليد شده در شرايط بدون مصرف علف‌كش براي هر يك از سطوح كود نيتروژن بين 95/1915 تا 76/16540 بذر پنيرك در متر مربع بود. بيشترين عملكرد دانه گندم (40/515 گرم در متر مربع) با مصرف 225 كيلوگرم اوره همراه با مصرف 1 ليتر علف‌كش بروموكسنيل+ تو، فوردي در هكتار به دست آمد. همچنين سطوح بالاتر كود اوره باعث كاهش عملكرد دانه گندم شد؛ اين درحالي است كه سطوح بالاتر اوره باعث افزايش تعداد و وزن بذر پنيرك شد.