تحليل بحران‌هاي ژئوپليتيكي جهان اسلام در دهه گذشته (مطالعه موردي جنوب غرب آسيا و شمال افريقا)

Analysis of The Geopolitical Crises of The Islamic World in The Past Decade (Case Study of Southwest Asia and North Africa)

هدف: جهان اسلام در شرايط كنوني از بحران‌هاي مختلفي رنج مي‌برد و اگر فضاي غالب استراتژيك مسلط بر جهان اسلام را فضايي بي‌ثبات و نامناسب از نظر شاخص‌هاي توسعه پايدار بدانيم سخني به‌گزاف نگفته‌ايم. هدف اين پژوهش ارائه يك مدل بحران‌هاي ژئوپليتيكي جهان اسلام را در قالب بحران‌هاي درون‌كشوري و بين‌كشوري در دو سطح بين كشورهاي جهان اسلام و ساير كشورها است. روش:روش تحقيق اين مقاله توصيفي- تحليلي است. اطلاعات مورد نياز با استفاده از روش كتابخانه‌اي و با مراجعه به منابع معتبر، كتب و مقالات گردآوردي شده است. پرسش اصلي پژوهش اين است كه كدام بازيگران و در چه سطحي درگير در بحران‌هاي جهان اسلام هستند؟ يافته‌ها: ايجاد بحران در سطوح مختلف در سطح جهان اسلام به‌ويژه در منطقه خاورميانه و شمال افريقا مانع از قدرتمند شدن كشورهاي اسلامي شده است. بيشترين بحران‌هاي ژئوپليتيكي، در سطح بين كشورهاي جهان اسلامي با يكديگر و در رتبه دوم بين جبهه غرب با جهان اسلام وجود دارد. اين مسئله حاكي از علايق ژئوپليتيكي متعدد كشورهاي غربي در سرزمين جهان اسلام است، كه به‌راحتي از اين بخش از منافع ملي خود چشم‌پوشي نمي‌كنند. نتيجه‌گيري: نتايج تحقيق حاكي از آن است كه به دليل آنكه بحران‌هاي جهان اسلام داراي دو منشأ و زمينه داخلي و خارجي است و در سطوح مختلف و ابعاد گسترده در اين منطقه گسترش پيدا كرده است؛ متأسفانه در وضعيت فعلي چشم‌انداز روشني براي كاهش و حل منازعات و رفتن به سمت وحدت و انسجام اسلامي وجود ندارد.

Objective: The Islamic world is suffering from various crises in the current situation, and we have not spoken exacerbatedly if the prevailing strategic dominant position of the Islamic world is a destabilizing and inappropriate space in terms of sustainable development indicators. The purpose of this study is to present a model of the geopolitical crises of the Islamic world in the format of internal and international crises on two levels between the countries of the Islamic world and other countries. Methods: The research methodology is descriptive-analytic. The required information is collected using a library method and by referring to authoritative sources, books and articles. The main question of the research is which of the actors and at what level are involved in the crises of the Islamic world? Results: The creation of a crisis at various levels throughout the Muslim world, especially in the Middle East and North Africa, has prevented the Islamic states from becoming powerful. Most of the geopolitical crises exist on the surface between the Islamic world countries, and secondly, between the West and the Muslim world. This point reflects the geopolitical interests of many Western countries in the Muslim world, which do not easily ignore this part of their national interests. Conclusion: The results of the research indicate that since the crises of the Islamic world have two internal and external origins and fields, and has spread to different levels and dimensions in this region, unfortunately in the current situation, a clear vision for reducing and resolving conflicts and going towards Islamic unity and coherence does not exist.