مديريت پيچيدگيها، تضادها و عدم قطعيتها در توسعة شهرستان مرزي قصر شيرين با به كارگيري رهيافت اختيار راهبردي

در سال‌هاي اخير دولت سياست جذب جمعيت به مناطق مرزي و تقويت امنيت اين مناطق با كمك ساكنان بومي را در‌ پيش گرفته است. شهرستان قصر شيرين يكي از شهرستان‌هاي مرزي غرب كشور واقع در استان كرمانشاه است كه، در اجراي اين سياست، توسعة آن مد نظر بوده است. برنامه‌ريزي توسعة اين شهرستان با پيچيدگي‌ها، تضادها، و عدم قطعيت‌هايي روبه‌رو است كه توجه به آن‌ها براي انطباق با واقعيت و تحقق‌پذيري بيشتر برنامه ضروري است. رهيافت اختيار راهبردي در برنامه‌ريزي راهبردي، امكان مديريت پيچيدگي‌ها، تضادها، و عدم قطعيت‌ها را در موضعي تعادلي در فرايند تصميم‌سازي و فراوردة آن فراهم مي‌كند. اين امر از ‌طريق به‌كارگيري فنون شفاف و ساده در چهار وضعيت صورت‌بندي، طراحي، مقايسه، و اختيار در فرايندي چرخه‌اي انجام مي‌پذيرد. با توجه به جهت‌گيري نظام برنامه‌ريزي شهري و منطقه‌اي ايران به سوي برنامه‌ريزي راهبردي در سال‌هاي اخير و لحاظ نكردن پيچيدگي‌ها، تضادها، و عدم قطعيت‌ها در برنامه‌هاي متداول، در اين نوشتار رهيافت اختيار راهبردي، به منزلة روش، به منظور برنامه‌ريزي براي توسعة شهرستان مرزي قصر شيرين به كار گرفته مي‌شود و با روش علمي استدلال منطقي، فنون عمدتاً كيفي آن استفاده مي‌شود. در اين پژوهش نشان داده مي‌شود كه در برنامه‌ريزي براي توسعة شهرستان قصر شيرين چگونه پيچيدگي‌ها، تضادها، و عدم قطعيت‌ها در فرايند تصميم‌سازي و فراوردة حاصل از آن مديريت مي‌شوند. در فرايند تصميم‌سازي براي توسعة شهرستان قصر شيرين عرصه‌هاي مربوط به هريك از اين موضوعات در مراحل مشخص شناسايي و در طول فرايند و نيز در طراحي بستة پيشرفت، با ‌عنوان فراورده، بنا‌ بر موقعيت مسئله، موضعي تعادلي در ‌برابر آن‌ها اتخاذ ‌‌گرديده ‌است. در رويارويي با پيچيدگي‌ها در فرايند تصميم‌سازي عمدتاً برخوردي پرجزئيات در گسترة محدودي از مسئله در برابر برخوردي ساده‌گيرانه در گستره‌اي وسيع اختيار‌ شده و در فراوردة آن ترتيبي از گام‌هاي تدريجي پيوسته، با توجه به پيوندهاي تصميم‌گيري، تدوين گرديده است. به منظور مديريت تضادها در فرايند و فراورده، برخورد تعاملي بر برخورد انفعالي ترجيح داده شده و مديريت عدم قطعيت‌ها از‌ طريق پذيرش يا كاهش آن‌ها بر‌ مبناي انعطاف‌پذيري فرايند تصميم‌سازي انجام گرفته است.