بررسي نقش اعتبارات صندوق‌هاي خرد اعتباري در توانمندسازي و تغيير نگرش محيط‌زيستي زنان روستايي (مطالعه موردي: پروژه ترسيب كربن خراسان جنوبي)

Rural women's microfinance funds mediator to change in environmental attitudes and desert control and management-Case study: carbon sequestration project, south Khorasan

فقدان كسب و كار مناسب از عوامل مؤثر بر بهره‌برداري بيش از توان از منابع طبيعي و بيابان‌زايي است. درآمد سرانه پايين، پس‌انداز كم و عدم دسترسي به اعتبارات براي مردم فقير به‌ويژه براي زنان ايجاد مشكل نموده و امكان توسعه خود اشتغالي، مشاغل مولد و كسب و كارهاي درآمدزا را از بين مي‌برد. در مناطق خشك و بياباني در چنين شرايطي تنها مسير معاش افزايش فشار به بوم‌سازگان و بهره‌برداري غير‌اصولي است. اعتبارات خرد براي زنان فاقد درآمد يكي از راهكارهاي احتمالي دستيابي به توسعه اقتصادي و اجتماعي پايدار در اين مناطق مطرح شده است. هدف از انجام اين مطالعه، بررسي نقش اعتبارات صندوق‌هاي خرد اعتباري در توانمندسازي و تغيير نگرش محيط زيستي زنان روستايي است. روش تحقيق اين پژوهش توصيفي-‌تحليلي مي‌باشد. نمونه آماري شامل 188 نفر از زنان روستايي عضو صندوق‌هاي خرد اعتباري منطقه سربيشه، استان خراسان جنوبي است. براي اطمينان از روايي پرسشنامه، كميته تحقيق سئوالات ابعاد مختلف پرسشنامه را مورد بررسي و تأييد قرار داد. سطح پايايي پرسشنامه تحقيق با استفاده از روش آلفاي كرونباخ 952/ 0 بدست آمد. از آزمون همبستگي پيرسون، مقايسه ميانگين‌ و تحليل واريانس يك‌طرفه و آزمون‌هاي تعقيبي POST HOC و LSD در تحليل آماري در محيط نرم‌افزار SPSS استفاده گرديد. نتايج تحقيق نشان داد ارتباط معني‌داري بين توانمندسازي زنان روستايي و متغيرهاي سن، ميزان سال‌هاي عضويت در صندوق‌هاي خرد، سطح تحصيلات، كفايت وام، مبلغ وام، درآمد ماهيانه و نگرش محيط‌زيستي آنان وجود دارد و سطح توان‌افزايي و نگرش محيط‌زيستي بين زنان روستايي متفاوت مي‌باشد. يافته‌هاي تحقيق نشان داد كه اعتبارات صندوق‌هاي خرد به خوبي توانسته با جلب مشاركت زنان به‌عنوان همياران دائم در مديريت و كنترل بيابان زمينه بهبود وضعيت اقتصادي – اجتماعي جوامع محلي را فراهم آورد.

Lack of proper business is one of the factors affecting the exploitation of natural resources and desertification. Low per capita income, low savings and lack of access to credit for poor people, especially for women, make it difficult to eliminate self-employment, productive jobs and income-generating businesses. In desert and arid areas, under such conditions, livelihoods are the only way to increase the pressure on ecosystems and unskilled exploitation. Microfinance for women without income is one of the possible ways of achieving sustainable economic and social development in these areas. The purpose of this study was to investigate the effects of credit microfinance funds on the empowerment of rural women as the weakest economic community in these areas. The research method was descriptive-analytic. A sample of 188 rural women members of the Southern Khorasan Mortgage Fund was considered. To ensure the validity of the questionnaire, the research committee examined and verified the various dimensions of the questionnaire. The reliability level of the questionnaire was obtained using Cronbach's alpha (0.952). Pearson correlation test, mean comparison, and ANOVA and POST HOC and LSD post hoc tests were used in statistical analysis in SPSS software environment. The results of this study showed that there was a meaningful relationship between the empowerment of rural women and age variables, the number of years of membership in welfare funds, educational level, loan adequacy, loan amount, monthly income and their environmental outlook, and the level of empowerment varied among rural women. The research findings showed that microfinance credits were able to improve the socio-economic status of local communities by attracting women's participation as permanent partners in desert management.