نوآوري هاي ابن‌سينا در تفسير فلسفي سوره توحيد و نقد محقّق دواني

سوره توحيد، دومين سوره كوتاه قرآن است كه عميق ترين مباحث شناخت خداوند را در دل خود جاي داده، به طوري‌كه طبق احاديث، با يك سوم قرآن برابري ميكند. در حديثي بيان شده كه اين سوره براي مردم عميقي كه در آينده خواهند آمد، نازل شده است. اين شايد بدين معنا باشد كه مردم آينده به اعماق و مفاهيم سوره توحيد دست مي‌يابند. از آنجا كه مبحث الهيات يكي از اصلي‌ترين مباحث در فلسفه است، و با توجه به اينكه اين سوره، بحث الهيات بالمعني‌الأَخصّ را در خود جاي داده، همواره مورد توجّه مفسّرين و برخي از فلاسفه قرار گرفته است. ابن‌سينا، اوّلين شخصي است كه به صورت فلسفي، سوره توحيد را به روش تفسير اجتهادي عقلي تفسير كرده و از اين جهت داراي نوآوريهايي در عرصه تفسير قرآن است. دواني نيز اولين شخصي است كه بر تفسير ابن سينا به شيوهاي فلسفي نقد نوشته است. هدف از اين پژوهش كه نخستين نگاشته در اين زمينه است، بررسي نوآوري‌هاي ابن سينا و دواني در زمينه تفسير سوره توحيد است.