عنوان مقاله :
روششناسي تفسيري امام رضا (ع)
پديد آورندگان :
فخاري ، عليرضا دانشگاه علامه طباطبايي
كليدواژه :
قرآن كريم , امام رضا (ع) , تفسير , روششناسي , جري و تطبيق
چكيده فارسي :
روششناسي تفسيري يكي از مهمترين علوم در حوزه قرآنپژوهي است كه ميتواند به شيوههاي مختلف فهم و تفسير قرآن را از آن استخراج نمود. ميزان آشنايي مفسّر با متن و مؤلّف نيز ارتباط مستقيم با اين فهم دارد. اين ويژگي در حضرات معصومين (عليهمالسّلام) به سبب قرابت ايشان با متن قرآن و عالم وحي، مطالعه روايات تفسيري را از دو بُعد داراي اهميّت مضاعف ميكند. اوّل از حيث القاي محتوا و دوم به جهت الگوگيري از شيوه تفسيري آنها. كلام و پاسخهاي امام رضا (ع)، با قرآن و برگرفته از قرآن ميباشد. لذا نياز به بيان معصوم (ع) در تفسير قرآن ضروري است و كمتوجّهي يا بيتوجّهي، موجب خروج و انحراف از مراد واقعي در آيات قرآن شود. شيوه تفسيري امام رضا (ع) در گونههاي مختلفي از جمله ارشادي، تطبيق مصداقي و تطبيق فعلي و رفتاري ـ اعمّ از عملكرد و رفتار خود يا ديگران ـ ظهور دارد. در مواردي استناد به بخشي از آيه بوده است نه كُلّ آيه يا چند آيه. ميتوان گفت شيوه تفسيري معصومان (عليهمالسّلام)، اگرچه در مواضعي براي ديگران قابل الگوبرداري است، ولي در همه موارد، شموليّت ندارد و قابل تسرّي به افراد عادي نيست.