امامت از ديدگاه شيعۀ دوازده امامي با تكيه بر براهين عقلي و آيات و روايات

مسأله امامت از ديرباز مطمح نظر متكلّمان و مفسّران نامدار اسلامي بوده است. فرقه‌هاي اسلامي در هيچ يك از مسائل ديني به سان مسأله امامت اختلاف نظر نداشته‌اند. علماي نام‌آور اسلامي، اوّلاً به دو فرقۀ بزرگ شيعه و اهل سنّت تقسيم شدند كه جميع فرقه‌هاي شيعه در تعيين امام، قائل به نصّ شدند، ليكن همۀ فرقه‌هاي اهل سنّت قائل به بيعت و اجماع اهل حلّ و عقد در اين باب گشتند. فرقه‌هاي شيعه نيز در امر تعيين امام، از برخي جهات متشتّت گشتند. برخي قائل به نصّ خفيّ و برخي ديگر به عدم عصمت امام نظر دادند. در اين ميان، شيعۀ اثناعشري بر اين باور است كه وجود امام با قاعدۀ عقلي لطف اثبات مي‌شود، چون امامت از ملحقات نبوّت است. به دنبال اثبات امام با اين قاعدۀ عقلي، عصمت و منصوص بودن امام از جانب خدا و رسول را نيز با استناد به عقل و نقل اثبات مي‌كنند. نويسندۀ مقاله در اين جستار، برجسته‌ترين براهين عقلي شيعۀ دوازده امامي را ذكر نموده، سپس با استناد به آيات و روايات، عصمت و منصوص بودن امام را به اثبات رسانيده است. نكتۀ قابل توجّه در باب امامت، آوردن براهين عقلي نو با نگاهي ديگر مي‌باشد و نيز تكيه به كتاب الحجّه اصول كافي است، كه ديگر نويسندگان به اين دو نكته كم‌توجّه بوده‌اند.