عنوان مقاله :
آراي دانشمندان فريقين درباره اهل بيت(ع) در حديث ثقلين
پديد آورندگان :
صدقي آلانق ، محمد دانشگاه علامه طباطبايي(ره)
كليدواژه :
ثقلين , قرآن , اهل بيت , عترت , كساء
چكيده فارسي :
از مسائل بسيار مهم در حوزه فهم و شناخت هر مكتب، وجود افرادي است كه تبيين و توضيح مكتب به عهدۀ آنان است تا افراد ديگر با دخالتهاي غيرعالمانه، زمينۀ سردرگمي را براي پيروان مكتب فراهم نكنند. حال در باب مكتب اسلام اين پرسش مطرح است كه آيا همانگونه كه قرآن كريم تبيين دين را به عهدۀ رسول خدا(ص) گذاشته، خود آن حضرت نيز تبيين دين را براي دوران پس از خود به عهده كسي يا كساني واگذار كرده كه براي مسلمانان مراجعه به غيرمجاز نباشد و در نتيجه، اگر فرد غيرمسئول غيرمجاز به تبيين دين پرداخت، معتبر نيست يا واگذار نكرده است؟ همچنين اگر افرادي را براي اين كار معيّن فرموده، آنان چه كسانند؟ خلاصه اينكه، مرجعيّت دين بعد از پيامبر(ص) به عهده كيست؟ پاسخ اينكه احاديث زيادي براي اين منظور از پيامبر بزرگوار اسلام(ص) به يادگار مانده است، بهويژه حديث ثقلين كه به جداناپذيري اهل بيت و عترت از قرآن و به تمسّك امّت به آنان و تضمين گمراه نشدن در صورت تمسّك بر قرآن و اهل بيت(ع) تأكيد مينمايد، اين حديث با تعابير متعدّد در منابع فريقين آمده است، امّا به دليل اينكه ميان دانشمندان اسلام در مراد از اهل بيت اختلاف پيدا شده، عملاً رسالت اين حديث ناتمام مانده است! اين مقاله با بررسي تطبيقي اقوال دانشمندان و محدّثين اسلام (اعمّ از سنّي و شيعه) در باب سند و محتوا (بهويژه محتوا)ي حديث ثقلين، نظريّه جامع و مدلّل در اين مورد را در اختيار خوانندگان قرار داده است و آن اينكه همه علماي شيعي و اكثريّت قريب به اتّفاق مفسّرين، دانشمندان و محدّثين اهل سنّت بر اين باورند كه مراد از اهل بيت در آيۀ تطهير و حديث ثقلين آن افرادند كه همانند قرآن معصوماَند و از سوي خدا از هر ناپاكي دورند و هرگز از قرآن جدا نيستند و آنان كسي جز علي(ع) و حضرت زهراء(س) و حسنين(ع) نميباشد و امّت موظّف هستند تنها به اينها مراجعه كنند و تمسّك نمايند وگرنه به فرمايش نبوي گمراه خواهند شد.