عنوان مقاله :
پژوهشي درباره تحول مفهوم كلمات در قرآن در مقايسه با فرهنگ جاهلي (مطالعه موردي: واژه «كريم»)
پديد آورندگان :
طيب حسيني ، محمود پژوهشگاه حوزه و دانشگاه قم , بنائي ، خديجه دانشگاه علوم و معارف قرآن كريم
كليدواژه :
كريم , تحول معنا در قرآن , مفاهيم اخلاقي قرآن , دوره جاهلي , رابطه كرم با تقوا
چكيده فارسي :
مفهوم «كريم» يكي از مهمترين مفاهيم مورد توجه در فرهنگ عربي، بهويژه در دو دوره پيش و پس از ظهور اسلام بودهاست. تكرار اين واژه در قرآن نيز نشاندهنده اهميت آن است. مفهوم واژه «كريم» در عصر جاهلي و پس از نزول قرآن مجيد دچار تحول عظيمي شدهاست. در نوشتار حاضر، تحول معناي «كريم» در قرآن، نسبت به دوره پيش از نزول بررسي گرديدهاست. با تحليل فرهنگ جاهليت و كاربردهاي واژه «كريم» در دوره جاهلي، مشخص شد كه اين واژه در دوره پيش از نزول، به معناي شرافت خانوادگي، بزرگي حسب و نسب، بخشندگي و گشادهدستي مفرط و... بوده است. تبيين اين مفهوم اخلاقي در آيات نيز نشان ميدهد كه خداوند با همسو كردن كرامت انساني با تقوا در قرآن، معناي اين واژه را والايش كرده، از سطحي به سطح بالاتر ارتقا دادهاست.