كاربرد شاخص‌هاي آماري در انتخاب طول مناسب ترانسكت، براي اندازه‌گيري پوشش گياهي (مطالعه موردي: مراتع نيمه استپي آريز سنندج)

(Application of statistical indices in selecting appropriate transect length for measurement of vegetation cover (Case Study: semi-steppe rangelands of Ariz, Sanandaj

براي مديريت صحيح و برنامه‌ريزي مناسب در مرتع، نياز به جمع‌آوري اطلاعات كمي مي‌باشد. از راه‌هاي دسترسي به اين اطلاعات، انتخاب روش‌هاي مناسب نمونه‌برداري و تعيين طول مناسب ترانسكت براي اندازه‌گيري پوشش گياهيست. با اين ديدگاه، اين پژوهش در مراتع آريز واقع در شمال‌غربي سنندج در فصل رويش سال 1395 انجام شد. براي اين منظور، ترانسكت‌هايي با طول 20، 50، 100، 150، 200،300 و 400 متر، با چهار تكرار، در دو جهت عمود بر شيب و موازي شيب در تيپ گياهي Festuca ovina- Bromus tomentellus مستقر شد. ترانسكت 400 متري به‌عنوان ترانسكت شاهد براي كنترل محاسبات در نظر گرفته شد. نتايج حاصل از نمونه‌برداري به‌وسيله طول‌هاي مختلف ترانسكت با نتايج قطعات شاهد، توسط آزمون تجزيه واريانس مقايسه شد. نتايج حاصل از طول‌هاي مختلف ترانسكت نيز با استفاده از شاخص دقت ((E%)2×T) با يكديگر مقايسه شدند. مقايسات ميانگين درصد پوشش گياهي ترانسكت‌ها، با استفاده از آزمون تي انجام شد. نتايج نشان داد كه ترانسكت‌هاي 20، 50، 100 و 150 متري با ترانسكت شاهد (400 متري) به لحاظ شاخص دقت داراي اختلاف معني‌دار هستند. همچنين تفاوتي بين ترانسكت‌هاي با طول 200، 300 و 400 متري از نظر شاخص دقت وجود نداشت. بنابراين با توجه به در نظر گرفتن دقت و زمان صرف شده، كاربرد ترانسكت‌هاي 200 متري براي اندازه‌گيري پوشش گياهي مراتع مورد پژوهش توصيه مي‌شود.

Collection of appropriate quantitative data is necessary for proper management and planning in rangelands. One of the ways to access this information is choosing the appropriate methods of sampling and determining the appropriate length of transect for vegetation cover measurement. Therefore, this study was conducted in 2016 in Ariz rangelands located in the northwestern of Sanandaj city. For this purpose, transects with a length of 20, 50, 100, 150, 200, 300 and 400 meters, each with four replications were established perpendicular to slope and parallel to slope in the vegetation type of Bromus tomentellus - Festuca ovina. The 400-m transect was considered as a control for calculations. The obtained data from sampling were compared by ANOVA. The obtained results from different transect lengths were also compared by (E%) 2×T factor. The mean comparisons of vegetation cover percentage of transects were performed using t-student test. According to the results of this study, the transects of 20, 50, 100 and 150m length showed a significant difference with the control transect (400 m) in terms of accuracy index ((E%) 2 × T). However, there was no significant difference among the transects of 200, 300 and 400 meters length for the accuracy index. Therefore, the application of 200-meter transect is recommended regarding the cost and time.