نقد و پاسخ‌گويي به شبهه‌افكني دكتر قفاري در باب عصمت با تكيه بر نظريات متكلمان شيعه

پژوهش در باب فقه اماميه و كلام شيعه، از ديرباز در ميان اهل سنت طرفداراني داشته است، چنان كه متكلم معتزلي؛ قاضي عبدالجبار در كتب خود از جمله المغني، به نقد آراي اماميه پرداخته است. از همان دوران، شيعه با استقبال از اين متون، ضمن احترام به نويسنده، به نقد آنها اقدام كرده؛ شرح يا رديه نوشته است. چنانكه سيدمرتضي در آثار خويش، به اين شبهات پاسخ گفته است. در عصر كنوني كه تقريب مذاهب در كشورهاي اسلامي به عنوان اصلي اخلاقي و ديني پذيرفته شده است، اين جدل¬هاي مذهبي جاي خود را به يافتن موارد مشترك در اصول عقايد و تأكيد بر آن‌ها داده است. در عربستان سعودي، جريانات فكري وهابي، كه اعتقادي به تقريب مذاهب ندارند، با حمايت جدي حاكميت، ناجوانمردانه‌ترين اتهامات را به مذهب شيعه وارد مي كنند و شبهاتي مطرح مي نمايند كه از اساس، رنگ و بوي سفسطي دارد. كتاب اصول مذهب الشيعه الاماميه اثني عشريه، رساله دكتري تخصصي ناصر القفاري از علماي وهابي سعودي، همچنان كه از نام كتاب پيداست، به بررسي بنيادهاي فكري و فرهنگي و ديني شيعه پرداخته است. نگارنده، با توجه به شبهه مطرح شده در باب «عصمت» در كتاب مذكور، كوشيده است با آراي دو تن از متكلمان شيعه مذهب؛ سيدمرتضي و جرجاني به اين شبهه، پاسخ دهد. با توجه به اينكه آراي جرجاني در كتاب قفاري ذكر نشده است و گويا از وجود وي بي خبر بوده، اين مقاله، نخستين مقاله‌اي است كه بر اساس آراي مطرح شده در باب عقائد شيعه در كتب فارسي كهن را به عنوان اساس پاسخ گويي به شبهات علماي وهابي در كنار كتب عربي برگزيده است. در اين مقاله علاوه بر آراي اين دو بزرگوار شيعه، از آراي ساير فقها و متكلمان شيعه نيز ذكر شده است.