رياض العافين و منهاج السالكين (پژوهشي محتوايي در ميراث فكري عرفان شيعي)

معرفت شناسان بر آن بودند تا در خلال مصنفاتشان با ارشادات خويش، طرق ناشناخته، ناپيموده و رازآميز را به مبتديان و سالكان طريق واشناسند. تعداد قابل‌توجهي ازاين‌دست آثار، سِمت نشر يافته وليكن هنوز نسخه‌هاي فراواني در كُنج خمول، خاكِ غريبي مي‌خورند و انتظار ذوق و همتي والا را مي‌كشند. اين مقاله بر آن است تا ضمن معرفي كتاب «رياض العارفين و منهاج السالكين» تصنيف ميرزا محمد بن سلطان محمد اردبيلي ـ معروف و متخلص به محقّق ـ عالم و عارف شيعي سده‌ يازدهم هجري، به بيان احوال، افكار و آثار وي بپردازد. تعليم صوفيانه او جمع بين طريقه‌ اهل زهد و اهل كشف است؛ ولي در رويكرد شريعتمدارانه، حال و حضور را، در بالاترين درجه، در اثناي اداي مراسم عبادي همچون نماز مي‌بيند. همچنين دقايق ادبي و زباني وي نيز مورد بررسي و تحليل قرار گرفته است. متأسفانه از او اطلاعات بسيار ناچيزي به ما رسيده است وليكن مباحث قابل‌طرح بسيار است.