بررسي اثر كم آبياري با زهكش كنترل شده بر خصوصيات رويشي نهال‌ خرما رقم برحي

(Study on the Effect of Deficit Irrigation Composing with Controlled Vegetative on Date Palm Seedlings (CV. Barhee

روند كاهشي منابع آب، اهميت استفاده بهينه آن را از نظر اقتصادي و اجتماعي دو چندان نموده است. به­ منظور بررسي اثرات آب زيرزميني كم­ عمق بر رشد نهال­ هاي خرما و تعيين سطح كم­ آبياري،آزمايشي در اهواز به­ صورت فاكتوريل بر پايه بلوك­ هاي كامل تصادفي مشتمل بر سه عمق آب آبياري و چهار نوع زهكشي در مجموع با 12 تيمار در 3 تكرار روي نهال­ هاي كشت بافتي خرما رقم برحي در لايسيمترهاي زهكش­دار طي سال­ هاي 1392 تا 1395 اجرا شد. نتايج نشان داد 100 درصد نهال­ ها زنده مانده و رشد نمودند. حجم آب زيرزميني صعود­كرده با ميزان آب آبياري ارتباط مستقيم داشت. با افزايش ميزان آب آبياري، ميزان صعود آب افزايش و با كاهش ميزان آب آبياري، ميزان صعود آب كاهش پيدا كرد. با افزايش سن نهال ميزان صعود آب افزايش داشت. در سال دوم پس از كشت، ميزان صعود آب بيشتر از سال اول بود. با افزايش سن نهال ميزان زه­آب كاهش يافت و در سال دوم پس از كشت ميزان زه­آب كمتر از سال اول بود. به عبارت ديگر با رشد نهال و مصرف بيشتر آب جهت تبخير و تعرق، آب كمتري از لايه­ هاي خاك شسته و به زهكش منتقل ­شد. نتايج تجزيه واريانس تيمارهاي آزمايشي بر تعداد، طول و عرض برگ و برگ­چه و ارتفاع طوقه نهال در بازه­ هاي زماني مختلف نشان داد كم­ آبياري، زهكشي و اثرات متقابل آن­ها تأثير معني­ داري بر خصوصيات رشد رويشي ندارد.

The world population today is about 6.5 billion, and it is estimated that it will increase to 9.1 billion by the year 2050 (UN, 2004). It is estimated that irrigation consumes more than 80% of the good quality water. Due to the reduction in available water resources, the application of water-saving strategies, such as deficit irrigation and the use of underground water resources, can reduce water usage for irrigation. One strategy for the source control is to restrict the outflow in field drains such that the height of the water table is maintained at a shallow depth that allows certain crops to utilize groundwater to satisfy a portion of their water requirements. Shallow groundwater can be a significant source of water for agricultural production, especially during the drought period. The fraction of the crop water demand that can be met by shallow water tables depends on the crop grown, irrigation and drainage management, the soil type, the depth to the water table, and the shallow groundwater salinity(Ayars et al. 2006). A wide range of crops has been successfully grown that obtained a significant portion of the crop water requirement from shallow groundwater. The types of crops range from truck crops (pepper and carrots) to grain, hay, and some tree crops (e.g. date palm) that have salt tolerances from sensitive (lettuce) to tolerant (cotton). Although such observations have been made for moderately salt-tolerant perennial crops, such as alfalfa hay, vine and tree crops have a larger potential for in- situ water use from shallow groundwater than do annual crops because of their well-developed and established root system after the first growing season. Hutmacher et al. (1996) showed that cotton (Gossypium hirsutum L.) crops can obtain 20 to 50% of their water requirement from shallow groundwater under the proper irrigation management. The timing and amounts of surface irrigation impact the extent to which crops will utilize shallow groundwater. Judicious use of deficit irrigation in combination with shallow groundwater management is necessary to achieve optimal results (Ayars et al., 1999).