واكاوي بازدارنده هاي توسعه كشت كلزا (Brassica napus) در شهرستان ارزوئيه

Analyzing the Barriers of Canola (Brassica napus) Cultivation Development in Orzuiyeh County

نظر به اينكه ايران واردكننده عمده روغن خام است، توسعه كشت كلزا ميتواند در كاهش واردات و صرفهجويي در منابع ارزي كشور نقشي مهم ايفا نمايد. اين در حالي است كه در مسير توسعه كشت كلزا موانع و چالش هايي وجود دارد. ازاين رو، هدف كلي اين پژوهش واكاوي بازدارندههاي توسعه كشت كلزا در شهرستان ارزوئيه از توابع استان كرمان بود. روش انجام اين تحقيق كمي و از نوع پيمايشي بود. جامعه آماري تحقيق شامل تمامي كشاورزان بخش مركزي شهرستان ارزوئيه در سال زراعي 1396-1395 بودند (1000=N) كه 122 نفر از آنان با استفاده از جدول تعيين حجم نمونه بارتلت و همكاران برآورد و به روش نمونهگيري تصادفي ساده با انتساب متناسب انتخاب و موردمطالعه قرار گرفتند. ابزار اصلي تحقيق، پرسشنامه محقق ساخته بود كه روايي ظاهري و محتوايي آن با استفاده از پانل متخصصان دانشگاهي و كارشناسان جهاد كشاورزي بخش مركزي شهرستان ارزوئيه به دست آمد. پايايي پرسش نامه نيز با استفاده از انجام يك مطالعه مقدماتي و محاسبه ضريب KMO برابر با 54/0 حاصل شد. يافته هاي تحقيق نشان داد بازدارندههاي توسعه كشت كلزا در چهار مقوله: مالي، فرآيند توليد، درون فردي و اطلاعاتي-ارتباطي قابل تفكيك اند. علاوه بر آن، بر اساس رتبهبندي صورت گرفته، موانع مالي با ميانگين 80/3 و انحراف معيار 359/0 در جايگاه نخست قرار گرفت. نتايج حاصل از تحليل خوشه اينيز حاكي از آن بود كه كشاورزان منطقه موردمطالعه ازنظر ديدگاه پيرامون موانع توسعه كشت كلزا به سه گروه كشاورزان عملگراي توانانديش، ارتباطگراي مآلانديش و فنگراي نيكانديش خوشه بندي مي شوند.

The purpose of this paper was to explore the main barriers and difficulties of developing Canola plantation in the Orzuiyeh County. This is an applied research with a survey that was planned to explore issues associated with Canola production adoption. The statistical population of the study was farmers in the central district of the Orzuiyeh County. In order to determine the sample size of the study, the Bartlett and colleagues sample size table with 5% error rate was used. Accordingly, 122 farmers were selected. The data were acquired by questionnaire. A panel of experts reviewed and confirmed the face validity of the instrument. The reliability of the questionnaire was also confirmed by conducting and calculating the KMO coefficient. The KMO coefficient value is greater than 0.54 and the Bartlett test value is statistically reliable. The research findings showed that the barriers to develop Canola plantation can be categorized into the following major factors: financial, production process, intrapersonal, and information- communication. In addition, based on the rankings, financial barriers with a mean of 3.80 and a standard deviation of 0.359 are in the first place. Furthermore, the cluster analysis tool which aims at sorting different objects into groups in a way that the degree of association between two objects is maximal if they belong to the same group and minimal otherwise. The results of cluster analysis indicated that the farmers of the studied area can be categories in three groups: Pragmatic, communicative, technologically oriented.