عامل هاي آموزشي- ترويجي مؤثر بر مديريت آب كشاورزي در توليد سيب زميني همدان

Extension-Training Factors Affecting the Agricultural Water Management in Hamadan's Potato Production

هدف اين تحقيق نتيجه شناسي عامل‌هاي آموزشي-ترويجي موثر بر مديريت بهينه آب مورد نياز براي توليد سيب زميني در شهرستان همدان مي‌باشد. اين پژوهش با روش پيمايشي انجام شده و داده ها با استفاده از ابزار پرسشنامه گردآوري شدند. جامعه آماري تحقيق 2341 كشاورز سيب زميني كار شهرستان همدان بود كه بر پايه فرمول كوكران و به وسيله روش نمونه‌گيري تصادفي 330 تن به عنوان نمونه انتخاب شدند. روايي محتوايي پرسشنامه را گروهي از كارشناسان كشاورزي و اعضاي هيئت علمي ترويج و آموزش كشاورزي دانشگاه بوعلي سينا همدان بررسي و تاييد كردند و پايايي بخش‌هاي مختلف آن نيز با استفاده از ضريب تتاي ترتيبي تاييد شد(تتاي ترتيبي= 0/95-0/80). تحليل عاملي نشان داد، متغيرهاي موثر بر مديريت آب كشاورزي را مي‌توان در 6 عامل: رسانه‌هاي جمعي، كيفيت مركز خدمات، مهارت كارشناسان، نهاد محلي و شبكه اجتماعي، بازديد و كلاس آموزشي خلاصه كرد. اين عامل‌ها در مجموع 70 درصد از واريانس متغيرهاي موثر بر مديريت آب كشاورزي را تبيين كردند. يافته‌هاي به دست آمده از تحليل رگرسيون ترتيبي نشان داد، عامل هاي آموزشي-ترويجي با هم 25 درصد از احتمال تغيير سطح مديريت آب كشاورزي را تبيين نمودند.

The main purpose of this study was to explore extension- training factors affecting the agricultural water management in Hamadan's potato production. This research has been done through a surveying method and data were gathered through a questionnaire tool. The study's population included 2341 potato farmers around Hamedan, which of those 330 samples were selected based on Cochran formula by a simple randomized sampling method. The content validity of the questionnaire was confirmed by a team of agricultural experts and professors in agricultural extension and education department of Bu-Ali Sina University. The reliability of the research instrument was determined using Ordinal theta coefficient (θ= 0/80-0/95). The results of the factor analysis showed that the factors affecting on agricultural water management can be classified in 6 groups. These were: the mass media factor, quality of extension services centers, experts' skills, local institutions and social networks, visit system, and training courses. These factors explained 70 percent of the total variance changes. Results from ordinal regression analysis indicated that knowledge, extension-training factors, and attitudes explained 25 percent of the probability of variance of agricultural water management variable.