شيوه تربيتي قرآن كريم درتغيير رفتار مخاطبان عصر نزول در آيات نهي از ربا از ديدگاه فريقين

تأثيرگذاري قرآن بر فرهنگ زمانه و تغيير در رفتار مخاطبان عصر نزول، همواره از مسائل مهم و چالش‌برانگيز ميان مفسران و دانشمندان علوم قرآني است. اين مسئله در پاره‌اي از موضوعات؛ مانند نهي از ربا و رباخواري جدي‌تر است؛ چراكه عده‌اي از سود و منافع آن بهرمند شده‌اند و دگرگوني آن به‌راحتي امكان‌پذير نيست. مطالعه آيات كريمه و ديدگاه فريقين براي اين تحقيق ضروري است. نتايج به‌دست آمده، نشان مي‌دهد كه شيوه تربيتي قرآن‌كريم مبتني بر روش تدريجي، همراه با القاي آرامش رفتاري به مخاطب است. در اين روش، به‌صورت گام‌به‌گام به موضوعپرداخته و درنهايت، با دستورات تأكيدي، اوامر و نواهي به مخاطب ابلاغ مي‌شود. موضوع نهي از «ربا» و «ربا‌خواري» نيز در همين قالب ديده شده و مراحل متعددي براي آن درنظر گرفته شده است. بر اين اساس، قرآن‌كريم با روش تربيت تدريجي، موضوع را از«ايجاد قرابت ذهني» آغاز مي‌كند و تا «نهي نهايي» پيش مي‌برد. بي‌ترديد، شيوه تربيتي قرآن‌كريم در بسياري موارد؛ از جمله در موضوع تحريم ربا و ربا‌خواري، منحصر به‌فرد بوده و تا آن زمان، رايج نبوده است.