مولفه‌هاي برنامه درسي مقطع كارشناسي رشته ترويج و آموزش كشاورزي بر اساس رويكرد آموزش ميان رشته‌اي

Analyzing the Components of Agricultural Extension and Education Curriculum based on the Interdisciplinary Training Approach in Iran

هدف اين پژوهش، شناسايي مولفه‌هاي عناصر برنامه درسي رشته ترويج و آموزش كشاورزي براساس رويكرد آموزش ميان رشته‌اي بود. جامعه آماري را 302 نفر از دانشجويان تحصيلات تكميلي سال‌هاي تحصيلي 1396-1393 مقطع كارشناسي ارشد و 1396-1391 مقطع دكتري ترويج و آموزش كشاورزي دانشگاه‌هاي تهران، شيراز، رامين اهواز، كرمانشاه و زنجان تشكيل داد و تعداد 170 دانشجو با استفاده از جدول كرجسي و مورگان و با استفاده از روش نمونه‌گيري طبقه‌اي انتسابي انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه‌اي بود كه روايي آن توسط اعضاي هيأت علمي و دانشجويان و دانش آموختگان دكتري رشته ترويج و آموزش كشاورزي دانشگاه تهران تاييد شد و براي تعيين پايايي از ضريب آلفاي كرونباخ استفاده شد (براي بخش‌هاي مختلف پرسشنامه بيشتر از 95/0 به‌دست آمد). داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSSتحليل شدند. نتايج تحليل عاملي نشان داد كه عنصر هدف داراي سه مولفه كسب مهارت‌هاي بالاي شناختي، كسب مهارت‌هاي حل مسئله، و كسب صلاحيت‌هاي دنياي واقعي مهندسي بود. عنصر محتواي برنامه درسي داراي چهار مولفه انسجام و مسئله محوري محتوا؛ گستردگي و جامع بودن محتوا، بهره‌گيري مناسب از محتواي رشته‌هاي مرتبط؛ و ارايه دروس مكمل و مرتبط در ترم‌ها و مقاطع تحصيلي بود. عنصر راهبردهاي تدريس و يادگيري داراي سه مولفه روش‌هاي تدريس مسئله محور و چالش برانگيز، تعامل و تشريك مساعي اعضاي هيأت علمي در سطوح مختلف و بكارگيري ديدگاه‌ها و همكاري رشته‌هاي مختلف در فرآيند تدريس بود. عنصر تجارب و فعاليت‌هاي يادگيري داراي سه مولفه تناسب تجارب با نيازهاي رشته و علايق دانشجويان، تنظيم فعاليت‌ها و تجارب يادگيري مبتني بر كارگروهي درون و برون بخشي، و طراحي تجارب و فعاليت‌هاي يادگيري چالش برانگيز بود. عنصر ارزشيابي داراي چهار مولفه روش‌هاي ارزيابي مختلف، چند وجهي و چند معياره؛ ارزيابي مهارت‌هاي بالاي شناختي و ارتباطي؛ طراحي سوالات ارزيابي پيچيده و باز پاسخ؛ و ارزشيابي تكويني متناسب با ماهيت دروس بود.

The aim of this research was to analyze the components agricultural extension and education major according to interdisciplinary curriculum elements. The statistical population of the study included 302 students (1393-1396 for Master and 1391-391 for PhD) at universities of Tehran, Shiraz, Ramin, Kermanshah, and Zanjan. Using Krejcie and Morgan tables, a sample of 170 students was selected by stratified sampling method. The research instrument was a questionnaire. Its validity was confirmed by the faculty members and PhD students and graduates of Agricultural Extension and Education. Cronbach's alpha coefficient used to determine the reliability. Data were analyzed using SPSS software. The results of factor analysis showed that aim element had three component including acquiring cognitive skills, problem solving skills, and acquiring the skills of the real world of engineering. Content element had four components including: content cohesion, comprehensiveness of the content, the proper utilization of the content of the related disciplines, and the provision of complementary and relevant courses in terms of study. The element of teaching and learning strategies had three components including: problem-based teaching methods, the interaction of faculty members, and the use of cooperation of different disciplines in the teaching process. The element of learning experiences and activities had three components including: matching the experiences with the needs of the field and the interests of the students, setting out the activities and experiences of learning based on the internal and external workgroup, and designing challenging experiences and learning activities. T