مروري بر تجارب ايران و برخي كشورهاي آسيايي در حفظ كاربري اراضي كشاورزي

A Survey of the Experiences in Agricultural Land Use Conservation Gained by Iran and Some Asian Countries

حفظ كاربري اراضي كشاورزي به عنوان بستر فعاليتهاي كشاورزي يكي از مهمترين مولفههاي تصميمگيري در عرصه توسعه كشاورزي و ملي است، چرا كه در همه جوامع كوچك و بزرگ تامين امنيت غذايي نسل فعلي و آتي مستلزم حفظ و پاسداشت اراضي كشاورزي موجود براي استفاده مستمر و موثر از آنها است. از اين رو بهرهبرداري بهينه و حفاظت از آن به عنوان تضمينكننده تداوم حيات بشري، يكي از ماموريتهاي مهم سياستگذاران و برنامهريزان توسعه پايدار كشاورزي است. بيشتر كشورهاي توسعهيافته و پيشرو در بلوك شرق در عرصه حفظ كاربري اراضي كشاورزي، برنامهريزي براي جلوگيري از تغيير كاربري اراضي، جلوگيري از خرد شدن آنها براي اقتصادي بودن توليد و يكپارچهسازي آن، مديريت بهرهوري و بهينهسازي نحوه استفاده از اراضي را يكي از مهمترين وظايف حاكميتي دولت‌ها دانسته و آن را در راس برنامه‌هاي خود قرار داده‌اند و سالانه مبالغ زيادي از بودجههاي اعتباري دولت را صرف اجراي برنامههاي مختلف حفاظت از اراضي كشاورزي مينمايند. بنابراين هدف اين تحقيق بررسي تجارب ايران و برخي از كشورهاي آسيايي در رابطه با اجراي قوانين و برنامههاي مختلف در عرصه حفظ كاربري اراضي كشاورزي است تا از اين منظر بتوان به بينش جامعي درباره وضعيت حفظ كاربري اراضي كشاورزي ايران و كشورهاي ديگر دست يافته و اقدامات اصلاحي لازم براي بهبود وضعيت موجود و دستيابي به وضعيت مطلوب كاربري اراضي كشاورزي را ارائه نمود.

Conservation of agricultural land use as the basis for agricultural activities is a most important decision-making component in both national and agricultural development schemes. This is because current and future food security in all communities, whether small or large, relies heavily on the conservation and protection of existing agricultural lands to ensure sustained and effective production. Hence, optimal land utilization and protection to guarantee human survival on earth is an important responsibility of policy makers and sustainable development planners. Governments in the Eastern Block have been mandated to develop plans as their priority agenda for prohibiting land use change and land fragmentation in order to secure consolidated land farms with enhanced productivity via optimized use of land. In these countries, large allocations are dedicated annually to the execution of such plans in order to protect their farms and agricultural production. The present study aims to survey the experiences gained in Iran and some Asian countries in enforcing the pertinent laws and executing schemes in the field of land use management in order to gain an insight that can be exploited toward developing the relevant measures for improving the present conditions in Iran and to achieve a desirable land use management system.