علم جديد هيدرولوژي اجتماعي: در جستجوي درك مفهوم هم‌ تكاملي انسان و آب

New Science of Socio-hydrology: In Search of Understanding Co-evolution of Humans and Water

امروزه برهمكنش‌هايي ميان جوامع بشري و چرخه‌ي هيدرولوژيكي در حال رخ دادن مي‌باشد كه در گذشته هرگز مشاهده نشده است. بازخوردها و برهمكنش‌هاي ميان سيستم‌‌هاي انساني و هيدرولوژيكي نشان مي‌دهد كه فعاليت‌هاي انساني منجر به ايجاد پيوستگي قوي ميان بشر و سيستم‌هاي هيدرولوژيك شده و اثرات مثبت و منفي توسعه‌ي سيستم‌هاي اجتماعي از طريق تصميم‌گيري‌هاي مديريتي بر سيستم‌هاي هيدرولوژيكي بازتاب مي‌يابند. اگرچه پيوند ميان فعاليت‌هاي بشري و آب در "سيستمي از برهمكنش متقابل" ساليان مديدي است كه شناخته شده، تا‌كنون درك كمّي از بازخوردها، برهمكنش‌هاي دوسويه و مفهوم تكامل و هم‌تكاملي در سيستم‌هاي پيوسته ميسر نشده است. اين شرايط منجر به پيدايش علم جديد «هيدرولوژي اجتماعي» با هدف درك «پويايي و هم‌تكاملي سيستم‌هاي پيوسته‌ي انسان ـ آب» گرديد. در واقع هيدرولوژي اجتماعي، مطالعه‌ي سيستم‌هاي پيوسته‌ي انسان ـ آب مبتني بر هم‌تكاملي سيستم‌هاي اجتماعي و هيدرولوژيكي مي‌باشد كه در آن چگونگي وقوع بازخوردها و برهمكنش‌هاي متقابل مورد تجزيه و تحليل قرار مي‌گيرد. هيدرولوژي اجتماعي، شكل‌يافته در چارچوب‌هاي اقتصاد و سياست، مرزهاي علم هيدرولوژي را به‌ سمت پذيرش انسان به‌عنوان جزئي يكپارچه با چرخه‌ي هيدرولوژي سوق داده و پيشرفت‌ جديدي در علم هيدرولوژي محسوب مي‌شود كه نياز به بازانديشي در خصوص اين دانش را ايجاد مي‌نمايد.

Nowadays, such interactions between humans and hydrologic cycle are occurring that has never previously been observed. Feedbacks and interactions between human and hydrological systems show that anthropogenic activities have led to a strong coupling between them and both positive and negative impacts of social developments can affect on hydrological system via management decisions. Although the fact that man and water are linked through a “system of mutual interaction” has been recognized for many years, there has not been quantitative understanding of feedbacks, two-way interactions and evolution and co-evolution concepts of coupling systems yet. These conditions have led to the emergence of a new science of "socio-hydrology" with the aim of understanding "the dynamics and co-evolution of coupled human-water systems", in 2012. Indeed, socio-hydrology is the study of coupled human-water systems based on co-evolution of social and hydrological systems, which analyzes how two-way feedbacks and interactions occur in these systems. Socio-hydrology, that is shaped by economic and policy frameworks, has led the boundaries of hydrology to accept human as an integrated part of the hydrological cycle and represents new advancement in hydrological science, which requires further rethinking.