كليدواژه :
جاي‌نام , حفاظت معماري , آثار معماري تاريخي , مكان خاطره
چكيده فارسي :
شناخت ميراث معماري و جنبه‌هاي گوناگون آن، همواره مورد تأكيد نهادهاي بين‌المللي مرمت بوده است. در دهه‌هاي اخير، به‌رغم تلقي جاي‌نام‌ها به‌مثابۀ بخشي از تاريخ زنده و ميراث فرهنگي، اين نام‌ها هم‌چنان در معرض تغييرات شتاب‌زده بوده‌اند. در منابع و مطالعات حفاظت معماري نيز بررسي سير تحول نام آثار، رويكرد توصيفي تاريخي-جغرافيايي داشته و با غفلت از كاراكتر جاي‌نام، عمدتاً بدون رويكردي حفاظتي-مرمتي يا بدون توجه به پويايي و اهميت فرهنگي آنها صورت گرفته است. از آنجا كه تغيير و تحول نام هر اثر معماري مي‌تواند حاكي از تغييري در كليت آن اثر تلقي شود، اين تحقيق در نظر دارد ضرورت توجه به نام آثار معماري از اين بعد را روشن سازد و رويكردي نظري به جاي‌نام‌ها در نسبت با ارزش‌هاي يك مكان تاريخي تبيين كند. به‌منظور دست‌يابي به اين هدف، اين پرسش مطرح مي‌شود كه كاراكتر نام چه مشابهتي با كاراكتر مكان دارد و اين دو چه نسبتي با خاطره، يعني زمينۀ مشترك همۀ موضوعات تاريخي دارند؟
در اين راستا، علاوه بر بهره‌گيري از منابع كتابخانه‌اي حفاظتي، توپونيمي و پديدارشناختي مكان، در تحليل استنتاجي مصاديق عيني براي يافتن زمينۀ مشترك، بررسي كاراكتر و نسبت نام و مكان، ضروري مي‌نمايد. در نهايت، نتايج اين تحقيق شامل زمينه‌هاي تعامل و تقابل صورت و معناي نام از منظر رويكرد توصيفي-تاريخي كنوني با رويكرد كل‌نگر پيشنهادي است كه طي چند محور كليدي در قالبي تطبيقي ارائه مي‌شود و مي‌توان آن را نگرشي نو به جاي‌نام‌ها براي بازشناسي نام مكان‌هاي تاريخي در نظر گرفت. در اين پارادايم، جاي‌نام‌ها به‌مثابۀ صور ناملموسِ «مكان‌هاي داراي اهميت فرهنگي» و نه صرفاً وجهي تاريخي-زبان‌شناختي براي ناميدن آثار درك مي‌شود و علاوه بر دلالت بر ارزش‌هاي فرهنگي كه در نسبت با اثر و شرايط ديگر از آنها برخوردار شده، خود مكان (ناملموس) خاطرۀ مكان است. در ارتباط با مواجهه با موضوع تغيير جاي‌نام‌ها نيز، توجه به جايگاه جاي‌نام در كليت اثر و پويايي نسبت آن با مكان، مورد تأكيد قرار گرفته است.
چكيده لاتين :
Understanding architectural heritage and their various aspects have always been a subject of focus for the international conservation communities. Within the recent decades, eventhough the place-names are part of the living history as well as cultural heritage, they have still constantly been facing quick precipitant changes. As such, in the Conservation literature, most studies have skipped addressing this phenomenon other than through a historic-geographical approach; thus, neglecting the specific character of place-names in the context of Architecture and not analyzed with a conservational approach apt for revisiting their cultural significance and dynamism. Since any change regarding the places’ names is a form of change in the totality of the object named, this study will attempt to firstly discuss the propriety and necessity of regarding place-names through the perspective of Conservation, and eventually provide a theoretical approach to understand them in the light of a new holistic approach in which a place-name can be depicted with a spatial aspect. With this objectiv, we will evaluate the definitions of a “name” and a “place” and an architectural edifice in its place, where the following questions of “what the resemblance between the character of a name and that of a place is” and “how these characters relate to the memory of place” could be addressed.
In this regard, by exploring the toponymical resources and those references related to the phenomenology of place, along with few place-name examples, the character of name and place will be represented in relation to life, events, and the associated meanings to them. At last, the results will be demonstrated in a comparative format between the current historical and the proposed holistic approach, within a few major principles as a new way to re-reading of the place-names. This comparative paradigm, that is, the explanation of a new conservational approach to the place-names, can be viewed as providing a theoretical context to view the names of historic sites and architectural edifices as intangible forms for the “places of cultural significance” and not just as historical-linguistic aspects to naming a location. Moreover, these deductions also provide a concrete foundation as to why a place-name must be seen in the light of contemporary conservation discourses, seen to be also focusing on the name character as an intangible form of place, and on the dynamics of names’ association to the objects of architecture over time.
