اثرات برهمكنش ورمي‌كمپوست و كم‌آبياري بخشي ريشه بر ميزان مصرف آب، عناصر غذايي پر‌مصرف و كم‌مصرف در گياه ذرت

The Interaction Effects of Vermicompost and Partial Root Zone Drying on Water Consumption, Macro and Micro Nutrients of Maize

اين پژوهش با هدف كاهش هم‌زمان مصرف آب و كودهاي شيميايي و بهبود جذب عناصر غذايي در گياه ذرت طي دو فصل زراعي سال­هاي 1393 و 1394 در مزرعه پژوهشي دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي ساري صورت گرفت. تيمارهاي آزمايش شامل تيمارهاي آبياري به‌عنوان عامل اصلي (آبياري كامل (FI)، كم‌آبياري تنظيم­شده (PRD65) و كم‌آبياري بخشي ريشه در سطح 65 درصد (PRD65)) و تيمارهاي كوددهي به‌عنوان عامل فرعي (شامل 100 درصد كود شيميايي (T1)، 50 درصد كود شيميايي+ 5/5 تن ورمي‌كمپوست در هكتار (T2) و 11 تن ورمي‌كمپوست در هكتار (T3)) بود. نتايج نشان داد اعمال هم‌زمان PRD و تيمارهاي كودي شامل ورمي‌كمپوست باعث صرفه‌جويي بيش­تر در مصرف آب شد. تأثير تيمارهاي آبياري بر تجمع عناصر غذايي نيتروژن، فسفر، پتاسيم، آهن، منگنز و روي معني‌دار ولي بر تجمع مس معني­دار نشد. تأثير تيمارهاي كودي بر تجمع عناصر غذايي نيتروژن، فسفر، آهن، مس، منگنز و روي معني‌دار ولي بر تجمع پتاسيم معني‌دار نشد. اختلاف معني‌داري بين تيمار PRD و تيماركودي T2 با تيمار FI و تيماركودي T2 از نظر تجمع عناصر غذايي و عملكرد مشاهده نشد. لذا در مجموع مي‌توان اعمال تيمار كم‌آبياري بخشي ريشه همراه با استفاده تلفيقي كود ورمي‌كمپوست+كود شيمايي را در راستاي دستيابي به كشاورزي پايدار توصيه نمود.

In order to reduce water and chemical fertilizer consumption and improved nutrient uptake in a maize field in Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University this research were carried out during years 2015 to 2016. Main plot consisted of irrigation treatment (Full irrigation (FI), deficit irrigation (DI) and partial root zone drying irrigation (PRD)). Sub plot consisted of fertilizer treatment (chemical fertilizer (T1), 50% chemical fertilizer+ 5.5 tons per ha of vermicompost (T2) and 11 tons per ha of vermicompost (T3)). The result showed that the simultaneous application of PRD and vermicompost save more water. The effect of irrigation treatment on N, P, K, Fe, Zn and Mn was significant but no significant on Cu. The effect of fertilizer treatment on N, P, Fe, Cu, Zn and Mn was significant but no significant on K. There was no significant effect between PRD and T2 treatment with FI and T2 treatment on concentrations of nutrients and yield. Therefore, simultaneous use of partial root zone drying with vermicompost in combination with chemical fertilizers is recommended to achieve sustainable agriculture.