تحليل تاثير نوسان سطح ايستابي بر شاخص سطح برگ كلزا

Effect of Water Table Fluctuation on Canola Leaf Area Index

بهبود شرايط رطوبت خاك در شاليزارها به­ كمك سيستم زهكشي، بستر مناسبي براي كشت كلزاي زمستانه فراهم مي ­نمايد. در پژوهش حاضر، به ­منظور بررسي تاثير زهكشي زيرزميني بر رشد اين گياه در اراضي شاليزاري، آزمايشي به ­صورت كرت­ هاي خرد شده در قالب طرح بلوك­هاي كاملاٌ تصادفي با سه تكرار انجام گرفت. عامل اصلي شامل سيستم­هاي زهكشي موجود در مزرعه متشكل از سه سيستم زهكشي زيرزميني معمولي با اعماق زهكش0/90 و 0/65 متر و فواصل زهكشي 15 و 30 متر (D0.90L30، D0.65L30 و D0.65L15: D و L به ­ترتيب معرف عمق و فاصله زهكش ­ها مي­ باشند) و يك سيستم زهكشي زيرزميني دو عمقي شامل چهار خط زهكش به فاصله 15 متر با اعماق 0/65 متر و 0/9 متر به صورت يك در ميان (Bilevel) بود. عامل فرعي نيز روزهاي بعد از كاشت بودند. در طول دوره رشد، براي تعيين شاخص سطح برگ (LAI)، از 1326 برگ گياه كلزا به ­صورت تصادفي نمونه ­گيري و سطح آن­ها به ­طور مستقيم اندازه­ گيري و با نرم افزارDigimizer آناليز شد. از نرم افزار DataFit9 براي بررسي معادلات رياضي حاكم بر شاخص سطح برگ كلزا در شرايط متفاوت زهكشي، استفاده شد. خيز سطح ايستابي تا حد زيادي متناسب با الگوي بارش و افت آن تحت تاثير كاركرد سيستم­هاي زهكشي بود. از اين نظر سيستم Bilevel با ميانگين عمق سطح ايستابي 7/64 سانتي­متر بهترين LAI را داشت. حداكثر LAI در 100 تا 114 روز بعد از كاشت رخ داد و بيش­ترين آن نيز در سيستم زهكشي Bilevel با مقدار 71/4 مشاهده شد. ضمناً توابع زوج با درجات 6 و 8 پيش­بيني دقيق­تري از LAI در سيستم­هاي متفاوت زهكشي ارايه دادند. بر اساس نتايج، سيستم زهكشي زيرزميني داراي عمق و فاصله مناسب، با كنترل عمق سطح ايستابي در زير ناحيه ريشه، سبب بهبود شاخص سطح برگ كلزا خواهد شد.

Improving soil water situation in the paddies by subsurface drainage systems provides suitable condition for the cultivation of winter canola. In order to evaluate the effect of subsurface drainage on the winter canola growth in paddy fields, an experiment was conducted as split plot in a randomized complete block design with three replications. The main factor involved farm drainage system consists of three conventional drainage systems with 0.90 m and 0.65m depths at 15 and 30m distances (D0.90L30, D0.65L30 and D0.65L15: D and L indicate drain depth and spacing, respectively) and a subsurface drainage system with four drain lines spaced 15 m apart with a depth of 0.65 m and 0.90 m as alternate (Bilevel). The sub factors were also the days after planting. During the growing period, to determine leaf area index (LAI), 1326 canola leaves were sampled and were analyzed by direct measurement and Digimizer software. The DataFit9 software was applied to examine the mathematical equations governing the canola LAI under different drainage systems. Water table rising was affected by precipitation and its falling was related to the performance of different subsurface drainage systems. In this regard, Bilevel system with mean depth to the water table of 64.7 cm had higherLAI. Critical LAI was found in 100 to 114 day after planting and its maximum (4.71) was observed in Bilevel. Even mathematical functions with the orders of 6 and 8 showed more accurate estimation other than equations for LAI in different drainage systems. Base on the results, subsurface drainage with proper depth and spacing could improve canola LAI by controlling the water table below the root zone.