تخريب و مبارزات منفي در انتخابات رياست جمهوري ايران؛ علل و زمينه ها

Negative Campaigns in Iran's Presidential Elections,Causes and Context

هدف مقاله شناخت علل سياسي- اجتماعي و حقوقي پديده تخريب و مبارزه منفي در انتخابات رياست جمهوري ايران از نگاه نخبگان سياسي است. افزايش كم‌سابقه مبارزات منفي در انتخابات چند دوره اخير رياست جمهوري از جمله مسائل مبتلابه اي است كه كمتر، علمي مطالعه شده است. پرسش اصلي اين است كه چرا مبارزه منفي در مناظرات و تبليغات انتخابات رياست جمهوري ايران در چند دوره اخير افزايش يافته است؟ مباني نظري تحقيق برگرفته از نظريه‌هاي فرهنگ و خلقيات و روانشناسي سياسي -اجتماعي ايرانيان، مبارزات انتخاباتي و نظريه‌هاي ساختاري- نهادي است. پژوهش از روش اسنادي براي مطالعات پيشينه و مباني نظري؛ و از روش كيفي با تكنيك مصاحبه هدفمند و هدايت شده براي جمع‌آوري داده‌هاي ميداني بهره گرفته است. براي انتخاب جامعه آماري نيز با استفاده از روش نمونه‌گيري «شبكه‌اي» با شانزده تن از نخبگان سياسي شامل استادان علوم سياسي و برخي نمايندگان احزاب مصاحبه شده است. يافته‌هاي پژوهش نشان داد تلاش براي كاهش اعتبار رقيب، تأثيرگذاري بر رأي دهندگان، غلبه فضاي هيجاني، ريشه داشتن فرهنگ حذف و تخريب در جامعه، اولويت منافع گروهي بر منافع ملي، ضعف جامعه مدني و رفتار مدني، ضعف احزاب سياسي، ضعف قوانين بازدارنده و سوگيري نهادهاي ناظر و اجرايي انتخابات از جمله مهمترين علل سوق يافتن رقابت‌هاي انتخاباتي به مبارزات منفي و تخريب اند.

The aim of the article is to understand the political, social and legal causes of Mudslinging and the negative struggle in the presidential elections of Iran from the political elite viewpoint. The increase in the amount of negative campaigns in the recent presidential elections is one of the issues facing Iran, which has been less studied. The main question is why the negative struggle in the presidential election debates and propaganda has increased in recent years? Theoretical foundations of research are based on theories of Iranian culture and political psychology, electoral campaigns, and structural-institutional theories. Survey method as well as a semi-structured interview technique applied to collect field data. Using a "network" sampling method to select the statistical community, as we could interviewed with 16 political elites including political science professors and some representatives of the parties. Findings of the research showed that the priority of group interests against national interests, the weakness of civil society and civil behavior, the weakness of political parties, the weakness of the laws and the bias of election observational and executive institutions are among the most important causes of electoral negative competition.