مطالعه آزمايشگاهي اثر مالچ بر توزيع رطوبت و املاح در خاك خارج از فصل كشت

Experimental Study of Mulch Effect on Distribution of Soil Moisture and Salt in Fallow Season

در مناطق خشك و نيمه­ خشك در طول دوره آيش حركت آب زيرزميني شور توسط نيروي مويينگي به سطح خاك نه تنها منجر به كاهش رطوبت خاك خواهد شد بلكه املاح نيز در سطح خاك تجمع مي­يابند كه موجب شوري خاك مي­ گردند. در اين پژوهش براي بررسي تاثير مالچ بر رطوبت و شوري خاك در خارج از فصل كشت، از دو لايسيمتر آزمايشگاهي به طول 1 متر، عرض 0/5 متر و ارتفاع 1 متر كه آب شور زيرزميني توسط زهكش ­هاي زيرسطحي به خاك آن تزريق مي­شد استفاده گرديد. سطح خاك يكي از مدل­ ها با كاه و كلش گندم پوشانده شد. طي دوره­ ي شبيه­ سازي 122 روزه مقادير رطوبت و شوري توسط سنسور دستگاه HH2 از پنج عمق پروفيل خاك (10، 20، 30، 40 و 50 سانتيمتر) و در سه موقعيت اندازه ­گيري شده و در پايان دوره نمونه ­هاي خاك از همان نقاط برداشته و مقدار شوري عصاره اشباع سنجيده شد. براي مقايسه ميانگين ­ها در هر تيمار و براي مقايسه ميانگين­ هاي هر تيمار با يكديگر از آزمون t استفاده شد. نتايج نشان داد شوري عمق­ هاي 0 تا 20 سانتيمتر در تيمار كنترل نسبت به تيمار مالچ حدود دو برابر افزايش يافته است. در بيست روز پاياني دوره اندازه­گيري، رطوبت عمق 0 تا 10 سانتيمتر در تيمار مالچ نسبت به شاهد بيشتر و اين اختلاف در سطح 5% معني­دار بود. بنابراين استفاده از مالچ خارج از فصل كشت در مناطق با سطح ايستابي بالا مانع از شوري لايه سطحي خاك خواهد شد.

In arid and semi-arid areas during fallow seasons, saline groundwater movement toward soil surface not only leads to soil moisture loss, but also leads to accumulation of salts in the soil salinity. In this study in order to examine the effects of mulch on soil moisture and salinity in fallow season, two laboratory model with 1×1×0.5 m which underground saline water was injected by using subsurface drainage to its soil was used. Part of soil surface was covered with wheat straw. During the 122-day simulation period, moisture and salinity were measured with HH2 sensors in three locations and five depths (10, 20, 30, 40 and 50 cm), soil samples were taken from the same locations and extraction saturate was measured. The Duncan’s test and t test are used for mean comparisons. Salinity of 0-20 cm depth in the control treatment has increased two times compared to the mulch treatment. In the final twenty days, humidity of 0-10 cm depths of mulch treatment was more than control and this difference was significant at the 5% level. So using of mulch in fallow season with the high groundwater table, it prevents the salinity of the soil surface layer.