مقايسه تطبيقي مفهوم مدينه آرماني در آراء متفكران اسلامي (نمونه موردي؛ آراء خواجه نصيرالدين طوسي و ابن‌سينا)

نفي امور رنج‌آور دنيوي و تلاش براي ساختن يا به تصوير كشيدن جهاني كه در آن كمال محض باشد در انديشه انساني كه هبوط از بهشت به زمين را تجربه كرده، ريشه¬يي تاريخي دارد. اين انديشه سبب شكلگيري مدينه آرماني شده كه توسط متفكرين غربي و شرقي به تصوير كشيده شده است. خواجه نصيرالدين و بوعلي از جمله متفكراني هستند كه در اين زمينه نظريه¬پردازي كرده و به ابعاد مختلف مدينه آرماني خويش پرداخته‌اند. اما آنچه در اين پژوهش مورد بررسي قرار ميگيرد، مقايسه ديدگاه اين متفكران در باب مدينه آرماني است. روش مورد استفاده در اين پژوهش توصيفي و با استفاده از مطالعه اسناد و مدارك موجود در باب انديشه مدينة آرماني از ديدگاه ايشان (خواجه نصيرالدين و بوعلي) بوده است. نتايج اين پژوهش نشان ميدهد تفاوت در آبشخور نظري در جهت توصيف مدينة آرماني، اشتراك در نوع جهان¬بيني، ديد سلسه مراتبي و طبقاتي بوعلي، نگاهي تدقيق شده¬ به اجزاء و ساختار مدينه آرماني در انديشه او نسبت به خواجه، تفاوت در نوع رهبري و صفات رئيس مدينه، اشتراك در وضع شروطي براي دستيابي به مقام رياست مدينه، نگاه مصلحانه به وضعيت موجود از جمله شباهتها و اختلافهاي خواجه نصيرالدين طوسي و بوعلي‌سينا در توصيف مدينه آرماني است. بديهي است كه با توجه به جهان‌بيني اسلامي حاكم بر هردو تفكر، نتايج اين پژوهش ميتواند راهگشاي مفيدي براي ترسيم شهر اسلامي باشد كه اين مهم دستاوردي براي پژوهشگراني باشد كه انديشه ايجاد شهر اسلامي دارند.