تفسير هابز از سرشت انسان و تأثير آن در شكل‌گيري فلسفة سياسي او

Hobbes Interpretation of Human Nature and Its Effect on the Formation of His Political Philosophy

بنيان انديشه سياسيِ هابز بر تحليل دوگانه وي از انسان مبتني است: از سويي انسان به مثابة جسمِ ماديِ مركب در شبكه­ اي از نيروهاي مكانيكي كه تابع اميال و انفعالات خويش­ است. و از ديگر سو انسان همچون موضوع مطالعه مفاهيم حق و تكليف كه به وسيله قرارداد تشكيل اجتماع مي­دهند. تلاش هابز بر اين است كه نظام سياسي­ اش با تحليل ماده­ گرايي از رفتار انسان سازگار باشد. به همين دليل در انديشه هابز آگاهي از سازمان سياسي مشروط به شناخت سرشت بشري است، و شناخت حالات و انفعالات بشر به شناخت اصول مكانيكي و قوانين فيزيك وابسته است. اخلاق و سياست هابز نيز با ماده ­انگاري مكانيكي منطبق هستند و گاهي بر همان زمينه شرح و بسط داده شده ­اند. پرسش ­هاي راهبر ما در اين مقاله عبارتند از: سرشت انسان به مثابه يكي از عناصر اصلي نظام روان­شناختي هابز چه مختصاتي دارد؟ هابز چگونه بر پاية مختصات سرشت انسان، فلسفة سياسي خود را تدوين كرده است؟ مدعاي اصلي مقاله اين است كه در نگاه هابز سرشت انسان بر اصل حركت و بر اصول مكانيكي استوار است و در نتيجه، توانايي ايجاد جامعه سياسي در سرشت بشر نوشته نشده است. انسان مدني­ بالقسر است و بايد اجتماع­ پذير ساخته شود، به اين معنا كه نظم جامعه سياسي نه نظمي طبيعي بلكه نظمي تصنعي است كه در مفاد بندهاي يك قرارداد تجلي پذير خواهد بود. بنابراين روان­شناسي مكانيكي هابز زمينه­ ساز فلسفه مدني اوست.

Hobbes political thought is based on his twofold analysis of mankind: Human being, on one hand, as a composed material body in the network of mechanical forces follows his desires and passions. He, on the other hand, studies the concepts of right and duty in order to establish community through contract. Hobbes tries to reconcile his political system with materialistic analysis of human behavior. For this reason, in Hobbes thought, to be aware of political organization depends on recognizing human nature and to recognize human passions and moods depends on the recognition of mechanical principles and physical laws. Hobbes’s ethics and politics are compatible with his mechanical materialism as well, and they are occasionally explained on the same ground. Our leading questions in this paper are as follows: 1. what are the characteristics of human nature as one of the main elements of Hobbes psychological system? 2. How has Hobbes compiled his political philosophy on the basis of human nature characteristics? This paper mainly claims that Human nature is based on the principles of motion and mechanical principles in Hobbes view, and as a result, mankind has not been able to establish political community naturally. Mankind is civil not naturally but compulsorily and should be forced to be social, that is to say, the political society order is not natural order but artificial one which is manifested in the content of contract items. Therefore Hobbes mechanical psychology prepare the way for his civil philosophy.