بررسي روابط بين عملكرد دانه و صفات وابسته به آن در ارقام كلزاي بهاره با استفاده از تجزيه عليت

Evaluation of the Relationships among Yield and Related Traits in Spring Canola Cultivars using Path Analysis

كارايي هر برنامه اصلاحي عمدتاً به همبستگي بين عملكرد و اجزاي عملكرد و اهميت نسبي اجزاي شركت كننده در افزايش عملكرد دانه بستگي دارد. جهت تعيين مؤثرترين صفات در عملكرد دانه ارقام كلزا، آزمايشي در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با 17 ژنوتيپ در 4 تكرار در سال زراعي 1395-1394 اجرا شد. نتايج حاصل از تجزيه واريانس نشان داد كه ارقام كلزا از نظر تمامي صفات بررسي شده داراي اختلاف معني‌داري بودند كه مي‌تواند بيانگر وجود تنوع ژنتيكي قابل استفاده در بين ارقام جهت داشتن يك انتخاب مؤثر براي بهبود عملكرد باشد. مقايسه ميانگين ارقام بررسي شده نشان داد كه ارقام RGS003 و هايولا401 بيشترين عملكرد دانه را به خود اختصاص دادند. نتايج ضرايب همبستگي نشان داد كه عملكرد دانه با وزن هزار دانه و تعداد دانه در غلاف بيشترين همبستگي مثبت را داشت و در سطح احتمال 1 درصد معني‌دار بود. رگرسيون گام به گام براي تمامي صفات نشان­دهنده اهميت و نقش تعيين كننده صفات وزن هزار دانه، تعداد دانه در غلاف و تعداد روز تا رسيدگي بر عملكرد ژنوتيپ‌ها بود. نتايج حاصل از تجزيه مسير نشان داد كه صفات تعداد دانه در غلاف و وزن هزار دانه بيشترين اثر مستقيم و مثبت را بر عملكرد دانه دارا بودند. بنابراين امكان استفاده از اين صفات براي بهبود عملكرد دانه در برنامه‌هاي اصلاحي ارقام بهاره كلزا به عنوان معيار انتخاب وجود دارد.

Performance of any breeding program is mainly due to the correlation among yield and relative importance of each component. This study was conducted to analysis the correlation among grain yield and some important traits in seventhin spring canola (Brassica napus L.) cultivars at the farm in safiabad, from 2014 to 2015. A randomized complete blocks design with four replications was used. The analysis of variance results indicated highly significant differences in canola genotypes for all studied traits, that it can indicate genetically variation be utilized for the effective selection for improving grain yield. Mean comparision showed that RGS003 and Hayola401 cultivars had higher grain yield than the other cultivars. The correlation coefficients among the grain yield and 1000-seed weight, number of seed per pod, HI and days to maturity were positive and significant. Results of stepwise regression analysis revealed that 1000-grain weight, number of pods per plant and days to maturity had significantly effects on grain yield. Path coefficient analysis revealed that the number of seed per pod and 1000-seed weight had the largest direct effects on grain yield, its seams possible to be use as selection criteria in breeding programs for improving grain yield of spring rapeseed cultivars.