تعيين ضرايب تبخير- تعرق ماهانه گندم زمستانه با استفاده از روش هاي مختلف تخمين تبخير- تعرق و تشت تبخير در دشت قزوين

Determination of monthly evapotranspiration coefficients of winter wheat by different methods of estimating evapotranspiration and evaporation pan in Qazvin plain

با توجه به اهميت تعيين نياز آبي در مديريت آب در مزرعه يكي از كليدي ترين پارامتر ها در تعيين نياز آبي، ضرايب تبخير- تعرق در هر منطقه مي باشد. از اين رو در اين پژوهش سعي بر آن شد كه با استفاده از داده هاي چهار ساله لايسيمتري چمن و اطلاعات سه ساله تبخير - تعرق گندم و اطلاعات هواشناسي موجود در مركز تحقيقات كشاورزي اسماعيل آباد قزوين روش هاي مختلف تعيين تبخير- تعرق پتانسيل نسبت به داده هاي لايسيمتري واسنجي شوند تا با استفاده از اين نتايج نياز آبي گياه گندم در ماه هاي مختلف قابل محاسبه باشد. نتايج نشان داد كه تبخير- تعرق سالانه چمن 1296 ميلي متر و تبخير سالانه از تشت تبخير برابر با 1703 ميلي متر و ميزان تبخير- تعرق گندم هم برابر با 550 ميلي متر در طول دوره رشد مي باشد. در بين روش هاي تخميني نيز روش FAO 56 از دقت بيشتري نسبت به ساير روش ها برخوردار بود. همچنين نشان داد كه با واسنجي اين روش ها مي توان نتايج قابل قبولي را در تخمين تبخير - تعرق گندم بدست آورد. از ديگر سو روش تشت تبخير كه ساده ترين و عملي ترين روش مي باشد با استفاده از ضرايب و اصلاحاتي كه بر روي آن انجام شد توانست با دقت قابل قبولي ميزان تبخير – تعرق گندم را تخمين بزند. مقادير ضريب تبخير- تعرق گندم (KC) بين 0/29 تا 1/09 و ضريب تشت تبخير مرجع (Kp) بين 0/58 تا 0/88 و ضريب تشت تبخير گندم (Kcp) بين 0/26 تا 0/99 بدست آمد.

Determination of water requirement in irrigation and drainage projects and water management is important and plant coefficients are one of the key parameters in determining the water requirement. Therefore, in this study, Four-year lysimeter data of grass and three-year lysimeter data of winter wheat and weather data were in Esmaeil Abad in the Qazvin Agricultural Research Center applied to calibrate different methods of estimating evapotranspiration. So with use of these results winter wheat water requirement in each month was Available. Results indicated that annual evapotranspiration of grass, annual evaporation from pan evaporation and winter wheat evapotranspiration respectively were equal to 1296 mm,1703 mm and 550 mm during growth period. FAO 56 method was the best method compare to methods of Turc , Makkink , Priestly_Taylor, Hargreaves and Samani , FAO Blaney and Criddle and FAO 24 . Also results showed that calibration of methods can provide acceptable result in estimates of evapotranspiration of winter wheat. On the other hand, pan evaporation method which is the easiest and most practical method, with use of coefficients and some modifications could estimate evapotranspiration of winter wheat with acceptable accuracy. The value of Plant evapotranspiration coefficient (Kc) was determined equal to 0.29-1.09 and value of evaporationpan coefficient (KP) was determined equal to 0.58-0.88 and value of evaporationpan coefficient (Kcp) was determined equal to 0.26 -0.99.