كليدواژه :
ريشه , فدس , نخود , ون گنوختن , ون لاير
چكيده فارسي :
برآورد دقيق جذب آب ريشه براي مديريت آبياري و پيش بيني عملكرد محصول ضروري است. در اين پژوهش، اثر كم آبياري بر ميزان جذب آب در دو مدل كلان (مدل هاي فدس و ون گنوختن) و يك مدل خرد (ون لاير) با استفاده از داده هاي گلخانه اي نخود مورد بررسي قرار گرفت. آزمايش در قالب طرح كاملا تصادفي با 5 سطح آبياري (120، 100، 80، 60 و 40 درصد نياز آبي) انجام شد. از تيمار 120 درصد نياز آبي براي محاسبه جذب آب ريشه پتانسيل استفاده گرديد. از تيمارهاي 100 و 80 درصد نياز آبي براي واسنجي مدل ها و از تيمارهاي 60 و 40 درصد نياز آبي براي صحت سنجي مدل ها بهره گرفته شد. پارامترهاي هيدروليكي خاك و جذب آب ريشه براي هر كدام از مدل ها با استفاده از روش GLUE برآورد گرديد. نتايج مرحله واسنجي نشان داد مدل ون گنوختن به خوبي توانسته است جذب آب ريشه را شبيه سازي كند، به طوري كه آماره هاي ضريب تبيين (R2) ، ضريب كارايي نش- ساتكليف (N. S) ، ميانگين مجذور مربعات خطاي نرمال شده (NRMSE) ، ميانگين مطلق خطا (MAE) ، كارايي مدل سازي (ME) و شاخص توافق (d) به ترتيب 0/935، 0/91، 5/51، 0/42، 0/92، 0/95 به دست آمد. مقادير شاخص هاي مذكور در مرحله صحت سنجي به ترتيب 0/872، 0/82، 11/73، 0/6، 0/82، 0/9 محاسبه گرديد. همچنين نتايج نشان داد مدل خرد ارائه شده توسط ون لاير پايين ترين عملكرد را داشت كه به نظر مي رسد به دليل فرضيات ساده كننده (ثابت فرض كردن قطر ريشه و در نظر نگرفتن مقاومت ريشه) در اين مدل باشد.
چكيده لاتين :
Accurate estimation of root water uptake is essential for irrigation management and yield prediction. In this study, impact of deficit irrigation on water uptake amount was studied in two macro models (Feddes; Van Genuchten) and one micro model (Van Lier) using greenhouse data of chickpea. Irrigation treatments included five irrigation levels of 120, 100, 80, 60, and 40 percent of water requirement. To estimate potential water uptake, 120% treatment was used. Also 100% and 80% treatments were used for calibration of the models and 60% and 40% treatments for validation of the models. Hydraulic parameters of soil and root water uptake for each of the models were estimated utilizing GLUE method. The results of calibration stage indicated Van Genuchten model is able to simulate root water uptake well, as the parameters of R2, NS, NRMSE, MAE, ME, and dare 0.935, 0.91, 5.51, 0.42, 0.92, 0.95, respectively. The values in validation stage are 0.872, 0.82, 11.73, 0.6, 0.82, 0.9, respectively. The findings also showed the micro model presented by Van Lier has the weakest function due to very simplifying assumptions (considering fixed root diameter and disregarding root tolerance).