ارزيابي فراسنجه‌هاي كيفي اسپرم منجمد-يخ گشايي شده خروس در رقيق‌كننده حاوي اسيدآمينه ال-سيستئين

Evaluation of frozen-thawed rooster sperm quality parameters in extender containing L-cysteine

زمينه مطالعاتي: ذخيره انجمادي سلول­ها و بافت­ ها در يك وضعيت دمايي باعث ايجاد وقفه موقت در فعاليت­هاي حياتي آن‌ها مي­شود. فرآيند انجماد اسپرم، فاكتورهاي غشائي ازجمله سياليّت، نفوذ­پذيري و تركيبات ليپيدي را تحت تأثير قرار داده و منجر به كاهش توانايي باروري اسپرم مي­شود. هدف: اين آزمايش به‌منظوربررسي اثر افزودن سطوح مختلف اسيد­آمينه ال- سيستئين (صفر، 5/2، 5 و 5/7 ميلي­مولار) به رقيق­ كننده مني در نگهداري طولاني‌مدت اسپرم منجمد خروس انجام گرفت. روش كار: در اين طرح از 8 قطعه خروس نژاد راس با سن 30 هفتگي استفاده شد. اسپرم گيري دو بار در هفته از طريق مالش پشتي-شكمي انجام گرفت. پس از انتقال نمونه­هاي مني به آزمايشگاه و ارزيابي اوليه، نمونه­هاي استاندارد (حداقل 75 درصد اسپرم متحرك، 80 درصد اسپرم زنده و حداكثر 10 درصد اسپرم ناهنجار) باهم مخلوط شده و پس از رقيق­سازي با تيمار­هاي موردنظر، پايوت­هاي حاوي اسپرم با روش انجماد دومرحله‌اي منجمد و داخل نيتروژن مايع نگهداري شد و سپس با استفاده از نرم­افزار كاسا فراسنجه­هاي موردنظر اندازه­گيري شدند. براي بررسي اثر سيستئين در ماندگاري اسپرم خروس (به مدت يك ماه) ارزيابي نمونه‌ها دو بار و بافاصله 15 روز انجام گرفت. نتايج: نتايج حاصل از اين پژوهش نشان داد كه عملكرد اسپرم در روز 30 نسبت به‌روز 15 كاهش يافت. همچنين رقيق­كننده­هاي حاوي 5/2 ميلي­مولار سيستئين بهترين عملكرد را ازنظر درصد زنده­ماني، تحرك كلي و پيش­رونده در بين ساير تيمارها و گروه كنترل داشتند و تفاوت معني­داري مشاهده شد (05/0>P). در بين سطوح مختلف آمينواسيد سيستئين، سطح 5 ميلي­مولار بهترين عملكرد را ازلحاظ سلامت و يكپارچگي غشاء اسپرم داشت. سطح 5/7 ميلي­مولار سيستئين كمترين درصد ناهنجاري را داشت. نتيجه ­گيري نهايي: نتايج حاصل از اين مطالعه پيشنهاد مي­كند كه سيستئين موجب بهبود كيفيت مني منجمد خروس مي­شود و مي­توان اسپرم خروس را با استفاده از سيستئين به مدت طولاني­تري منجمد و نگهداري كرد.