تعيين عرصه‌هاي حساس به لغزش با استفاده از روش تركيبي نوين آنتروپي شانون-ارزش اطلاعات (مطالعه موردي: حوزه سرخون كارون)‌

Identify Areas Susceptible to Landslides using new Synthetic Method Shannon’s Entropy Index-Information Value (Case Study: Sarkhon Watershed)

زمين لغزش ­ها خسارات جدي را به اقتصاد، محيط و انسان در سراسر جهان تحميل مي­كند، شناسايي مناطق حساس به زمين­­ لغزش براي اجتناب از اين خطرات ضروري مي­باشد. در اين پژوهش جهت پهنه ­بندي خطر زمين­ لغزش در حوزه سرخون كارون از مدل تركيبي آنتروپي شانون و ارزش اطلاعات استفاده گرديده است. بدين­ منظور ابتدا با استفاده از تصاوير ماهواره­اي و بازديدهاي ميداني، نقاط لغزشي در منطقه مورد نظر شناسايي و نقشه پراكنش زمين­ لغزش­هاي منطقه مورد مطالعه تهيه گرديد. در گام بعد، 12 عامل موثر در رخداد زمين لغزش شامل طبقات ارتفاعي، درصد شيب، جهت شيب، فاصله از جاده، فاصله از گسل، فاصله از آبراهه، ليتولوژي، كاربري اراضي، شاخص قدرت جريان (SPI)، شاخص خيسي توپوگرافي (TWI)، شاخص انحناي سطح و شاخص انحناي مقطع شناسايي گرديد و نقشه ­هاي مذكور در محيط ArcGIS10.2 رقومي گرديد. به منظور تعيين وزن عوامل از روش آنتروپي شانون و براي تعيين وزن كلاس­ها از روش ارزش اطلاعات استفاده گرديد. نقشه نهايي پهنه­ بندي در 5 كلاس پتانسيل خطر خيلي­كم، كم، متوسط، زياد و خيلي­ زياد تهيه گرديد. منحني ROC و مساحت زير منحني (AUC) براي نقشه پهنه ­بندي ترسيم و از AUC براي صحت­ سنجي استفاده گرديد و مقادير حاصل از آن نشان داد كه مدل تركيبي داراي كارايي بالايي (781/0) جهت پهنه­ بندي خطر زمين لغزش مي ­باشد. نتايج نشان داد كه عوامل كاربري اراضي و فاصله از جاده بيشترين تاثير را در وقوع زمين­ لغزش داشته ­اند. طبق نتايج، 45/14 درصد (4/11220 هكتار) از حوزه در رده خطر زياد و 11/6 درصد (1/4744 هكتار) در رده خطر خيلي زياد قرار گرفته است. نتايج حاصل از اين پژوهش مي­تواند در زمينه انتخاب مكان­هاي مناسب براي طرح­هاي توسعه ­اي مانند زيرساخت­ها، ساختمان­ها، ساخت جاده­ ها و حفاظت محيطي مورد استفاده برنامه­ ريزان قرار گيرد.

The landslides impose serious damages to the economy, environment and human throughout the world. Identification of areas susceptible to landslides is necessary to avoid risks. In This research for Landslide hazard zonation in sarkhoon karoon watershed have been used Shannon’s Entropy Index and Information Value Methods. For this purpose, at first, landslide locations were identified using satellite images and field surveys and then landslide inventory map was created for study area. In the next step, 10 Effective Factors in Landslide occurrence include altitude, slope, aspect, distance from road, distance from fault, distance from river, lithology, land use, stream power index, topography wetness index, Plane Curvature and Profile Curvature were identified and mentioned maps will be digitized in GIS. In order to determine the weight of factors used Shannon’s Entropy Index and to determine the weight of classes used Information Value. The final Zonation map in the five classes include potential risk of very low, low, moderate, high and very high were prepared. The ROC (Receiver operating characteristic) curves and area under the curves (AUC) for landslide susceptibility map were constructed and the areas under curves were assessed for validation purpose and its value ​​showed that the hybrid model has a higher efficiency (0.781) for landslide hazard zonation. Results showed that land use and distance to road factors have the greatest impact on landslides. According to the results of landslide maps 14.45% (11220.4 ha) of the area are ranked as very dangerous areas and 6.11% (4744.1 ha) as dangerous areas.The results of this research can help planners to choose favorable locations for development schemes, such as infrastructural, buildings, road constructions, and environmental protection