مدل‌بندي و تعيين اولويت معيارهاي موثر مديريت سود واقعي بر پيش‌بيني ورشكستگي

Modeling and Identifying Hierarchy of the Effective Measures of the Earning Management on the Prediction of the Bankruptcy

هدف اين پژوهش مدل‌بندي و تعيين اولويت معيارهاي موثر مديريت سود واقعي بر پيش‌بيني ورشكستگي در شركت‌هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. اطلاعات مورد نياز براي اين پژوهش از صورت‌هاي مالي 81 شركت در دوره‌ي زماني 1396-1386 گردآوري شده است. در اين پژوهش از مديريت سود واقعي با استفاده از مدل توسعه يافته‌ي دچو و همكاران (1998) مشابه آن‌چه در پژوهش روي‌چودهاري (2006) انجام شده و هم‌چنين از معيار تعديل شده‌ي آلتمن (1983) براي ريسك ورشكستگي استفاده شده است. براي آزمون فرضيه‌ها از رگرسيون چندمتغيره با داده‌هاي تركيبي استفاده شده است. يافته‌هاي حاصل از آزمون فرضيه‌هاي پژوهش بيان‌گر اين است كه بين جريان غيرعادي وجوه نقد عملياتي، هزينه‌هاي غيرعادي توليد، هزينه‌هاي غيرعادي اختياري و احتمال وقوع ورشكستگي به ترتيب ارتباط و تأثير مستقيم و معنا‌دار، معكوس و معنا‌دار و فاقد ارتباط و تأثير معنا‌دار وجود دارد. به طوري‌كه افزايش (كاهش) جريان غيرعادي وجوه نقد عملياتي منجر به افزايش (كاهش) ريسك ورشكستگي و افزايش (كاهش) هزينه‌هاي غيرعادي توليد منجر به كاهش (افزايش) ريسك ورشكستگي مي‌شود؛ به عبارت ديگر دست‌كاري فعاليت‌هاي واقعي يا اعمال بيشتر مديريت واقعي سود، بر پيش‌بيني ورشكستگي تأثيرگذار است.

The main aim of this study is modeling and determining hierarchy of the criteria of real earning management on the prediction of the bankruptcy of the companies listed in Tehran Stock Exchange. The required data was collected from financial statements of 81 companies, during 1386-1396. In this study real earnings management model developed by Dechow et al. (1998) similar to those in Roychowdhury (2006), and the risk of a bankruptcy Altman's criteria (1983) were used. The analysis was attempted via multivariate regression of pooled data algorithm. The results showed the relationship among the flow of abnormal operating cash costs, discretionary abnormal production costs, discretionary abnormal costs and probability of bankruptcy occurrence had positive significant, negative significant and non-significant effect, respectively. In addition, increasing (decreasing) of flow of abnormal operating cash costs resulted in increasing (decreasing) probability of the bankruptcy occurrence. Increasing (decreasing) of discretionary abnormal production costs led to decreasing (increasing) probability of the bankruptcy occurrence.