كليدواژه :
ايران و هند , همكاري ژئوپليتيكي , رقابت ژئوپليتيكي , منابع كشمكش , منازعه در مناسبات ژئوپليتيكي و ژئواكونوميكي
چكيده فارسي :
كشور هند به‌عنوان يك واقعيت پايدار با مجموعه ويژگي‌هاي ژئوپليتيكي سرزميني، قومي، مذهبي، فرهنگي و اقتصادي تعريف مشخصي در منافع ملي ايران و جايگاه خاصي در سياست خارجي ايران دارد. روابط ايران و هند از ديرباز تحت تاثير عوامل ژئوپليتيكي قرار داشته است، در اين راستا پژوهش حاضر به بررسي روابط ژئوپليتيكي دو كشور ايران و هند و دلايل شكست اين دو كشور در ايجاد يك همكاري استراتژيك پرداخته است. با توجه به نزديكي جغرافيايي و موقعيت ژئوپليتيكي ايران و هند، دو كشور در سطح منطقه از منافع مشترك زيادي برخوردارند. از آنجايي كه نياز روزافزون هند به انرژي بر كسي پوشيده نيست، براي تامين بلندمدت انرژي خود، به ايران در جايگاه مهم‌ترين تامين‌كننده انرژي مي‌نگرد. ايران نيز قدرتمند شدن هند را در راستاي سياست دنياي چندقطبي و مخالفت با يك‌جانبه‌گرايي آمريكا مي‌داند و آن را در چهارچوب منافع ملي خود ارزيابي مي‌كند. هند در جنوب ايران و بندر چابهار نيز حضور گسترده‌اي دارد كه مهم‌ترين زمينه اين همكاري وجود منافع انرژي اين كشور در خليج‌فارس است. در اين ميان، موضوعات چالش‌برانگيزي نيز در روابط ايران و هند وجود دارد؛ مانند نزديكي هند به ايالات متحده آمريكا و همگام شدن با اين كشور در پي تحريم‌هاي آمريكا عليه ايران، ملاقات مقامات سطح بالاي هندي با كشورهاي حوزه خليج‌فارس به‌ويژه امارات متحده عربي، بحرين و قطر كه باعث شده رابطه دو كشور هند و ايران به دليل چالش‌هاي منطقه‌اي ايران در اين حوزه، به‌خوبي پيش نرود.
چكيده لاتين :
India has a definite role in Iran’s national interests and a special status in Iran’s foreign policy as a permanent reality with a set of geopolitical, territorial, ethnic, religious, cultural and economic features. Iran-India relations have long been influenced by geopolitical factors, in this regard, the present study examines the geopolitical relations between Iran and India and the reasons for the failure of these two countries to establish a strategic partnership. Given the geopolitical proximity and geopolitical position of Iran and India, it seems that they have many common interest at the regional level. India whose growing energy needs are not covered for anyone, is looking to Iran for its long term energy supply as a major supplier of energy. Iran also considers India’s strength to be in line with the policy of the multipolar world and the opposition to US unilateralism, and it assesses it in the framework of its national interest. India has a large and significant presence in southern Iran and the CHABAHAR port, that is the most important area of India’s cooperation with Iran, the CHABAHAR port and the energy benefits of this country in the Persian Gulf. Meanwhile, there are also challenging issues in Iran-India relations, such as India’s proximity to the united states and its continued alignment with US sanctions against Iran, high ranking Indian officials meeting with the Gulf states, in particular the united Arab, Emirates, Bahrain and Qatar, which has caused the relationship between the two countries of Iran and India not to go well because of the regional challenges that Iran is involved with in this area.
