مدل سازي زهكشي خشك براي بررسي حركت آب و املاح در يك خاك لوم تحت كشت جو

Dry drainage modeling to study the water and solutes transport in a loamy soil under barley cultivation

در سال هاي اخير پژوهشگران روش هاي نويني همچون زهكشي خشك را به دليل عدم نياز به آب زياد و هزينه گزاف به منظور كنترل شوري و رطوبت خاك مناطق تحت كشت اراضي واقع شده در نواحي خشك و نيمه خشك مورد توجه قرار داده اند. بررسي چگونگي حركت آب و املاح به منظور اطلاع از نحوه عملكرد اين سيستم ها ضروري است. در اين پژوهش اثر زهكشي خشك بر تغييرات رطوبت، شوري، غلظت يون نيترات و كلر در يك خاك لوم با استفاده از مدلي فيزيكي تحت كاشت گياه جو بررسي شده است. بر اساس نتايج، زهكشي خشك علاوه بر كنترل رطوبت خاك منطقه آبياري، بخش قابل توجهي از املاح وارد شده به اين منطقه را نيز به منطقه آيش انتقال داده كه به ويژه در سطح خاك آن تجمع يافته اند. مطابق نتايج در انتهاي دوره آزمايش، حداكثر افزايش شوري، نيترات و كلر در سطح خاك منطقه آبياري به ترتيب 145، 384 و 135 درصد و در سطح خاك منطقه آيش به ترتيب برابر 270، 1070 و 160 درصد مقدار اوليه در شروع آزمايش بود. بنابر اين، سيستم زهكشي خشك قادر به كنترل شوري خاك منطقه آبياري و انتقال املاح به منطقه آيش به منظور رشد مناسب گياه جو بوده است.

In recent years, researchers have considered new methods such as dry drainage, to control the soil water and salinity of the irrigated area of the fields in the arid and semi-arid regions because traditional drainage methods are expensive and need more water. Investigation of water and salts transport in these systems is essential for studying their function. In this study, effect of dry drainage on the soil water content, salinity, nitrate and chloride ion concentrations in a loamy soil was investigated using a physical model under the barley cultivation. Based on the results, dry drainage led to transport a significant part of the salts entering in the irrigated area to the non-irrigated area that accumulated on its soil surface, in addition to controlling soil moisture in the irrigated area. Based on the results, at the end of the experiment, maximum increase of salinity, nitrate and chloride concentrations on the soil surface of the irrigated area were 145, 384 and 135%, respectively, and for the soil surface of the non- irrigated area were 270, 1070 and 160 %, more than of initial values at the start of the experiment. Therefore, dry drainage system was able to control the soil salinity of the irrigated area by transporting the salutes to the non-irrigated area for proper barley growth.