داعش و پديداري موازنه تهديد در روابط ايران و عراق

ISIS and Creation of Balance of Threat in Iran-Iraq Relations

روابط ايران و همسايه غربي آن را مي­توان يكي از غير­عادي ­ترين و استثنايي ­ترين روابط خارجي در دنيا تلقي كرد. روابط ايران و عثماني و سپس عراق طي قرون اخير شامل چرخه­ اي از تعارض ­هاي بلندمدت، جنگ­ها و دوره­هاي كوتاه مدت اتحاد، صلح سرد و همزيستي بوده ­است. از به قدرت رسيدن عبدالكريم قاسم در سال 1958 تا سرنگوني صدام در سال 2003، پرتعارض­ترين دوره در روابط دو كشور محسوب مي­شود به گونه­اي كه طولاني­ترين جنگ قرن بيستم بين ايران وعراق رخ داد. با پيدايش داعش، روابط دو كشور وارد مرحله ­اي شد كه با ادوار گذشته تفاوت ماهوي دارد. دراين مقاله، براساس چهارچوب نظري «موازنه تهديد» چگونگي اين دگرديسي بنيادين در روابط ايران وعراق تحليل شده است. فرضيه نويسندگان اين بوده كه شكل­ گيري داعش به مثابه يك تهديد امنيتي مشترك، موجب گذار روابط ايران وعراق جديد از تعارض به تعاون راهبردي شده­­ است. اين تهديد از همجواري دو كشور و ادراك مشترك آنها از ميزان جدي بودن خطر هويتي داعش ناشي مي­شود. با توجه به جايگاه حياتي عراق در محيط امنيتي جمهوري اسلامي و عدم وجود پژوهش‌هايي كه «موازنه تهديد» مبناي نظري آنها باشد، اين مقاله با روش توصيفي - تحليلي دگرديسي در روابط ايران و عراق را تحليل كرده ­است.

Iran's relation with its western neighbor is one of the most unusual in the history of foreign relations in international Relations. This relation has included long-term dispute periods and short-term period of peace and coexistence in recent centuries. From 1958 to 2003, there were many severe disputes between two countries that led to eight-year war between them. After escalation the war in Syria and Neo salafist groups’ arrival in this country, most of the Syria’s neighbors are also involved in this crisis. Among these neighbors, Iraq is confronted with a crucial situation. The invasion of Neo salafist groups, especially Islamic State in Iraq and Sham (ISIS), to Iraq due to a crucial condition for both Iraq and Iran. Therefore, the expansion of ISIS presence results in creating a common threat for these neighbors and encourages them to create the balance of threat. This article aims to investigate the impact of ISIS’ expansion to Iraq on creating a balance of Threat in Iraq-Iran relations.