واكاوي نقش آيت‌الله نائيني در جنبش مشروطيت و زمينه‌سازي تشكيل حكومت اسلامي با تأكيد بر انديشه سياسي وي

Rereading Ayatollah Na’ini’s Role in the Constitutional Movement and the Preparation of the Ground for the Establishment of an Islamic System Based on his Political Thought

هدف پژوهش حاضر بررسي تفكر آيت‌الله نائيني در مشروطه به عنوان زيربناي نظري حكومت اسلامي مي‌باشد. چراكه ايشان نظام سياسي مطلوب را فقط از نوع ديني آن مي‌داند. آيت‌الله نائيني در زمان مصادره مشروطيت به حمايت از مشروطه مي‌پردازد. ايشان معتقد است مشروطه، استبداد را محدود و حق حاكميت مردم را افزايش مي‌دهد. به اين جهت تلاش براي قطعيت مشروطه مي‌نمايد. براين‌اساس اين تحقيق با روش توصيفي و رويكرد تحليل اسنادي به بررسي اين موضوع مي‌پردازد كه چه رابطه‌اي بين انديشه سياسي آيت‌الله نائيني و شكل‌گيري حكومت اسلامي وجود داشته است؟ و اما پاسخي كه نويسندگان براي اين سؤال در نظر گرفته‌اند اين است كه آيت‌الله نائيني نظام سياسي امامت شيعي را به‌عنوان نظام مطلوب سياسي به جاي سلطنت پادشاهي معرفي و نوع حكومت و حاكم را در دوران غيبت كه حكومت اسلامي به‌دست ولي‌فقيه باشد را معرفي نمود.

The current research is aimed at studying Ayatollah Na’ini’s thought in constitutional movement as a theoretical foundation of the Islamic System since he considers the religious system as the only desired political system. When the movement was expropriated, he continued to support it. He believes that constitutionalism restricts the dictatorship and increases the people’s share in the ruling system. That is why he tries to strengthen the constitutionalism. Based on this and applying descriptive method with document analysis approach, this research tries to find out what relation has existed between the political thought of Ayatollah Na’ini and the formation of an Islamic ruling system. The answer to this question provided by the authors is that Ayatollah Na’ini introduced the political system of Shiite Imamate as the desired political system instead of monarchy. For the type of the ruling system and the ruler during the age of occultation, he introduced wali faqih as the ruler.