همبستگي فضايي عيار عناصر طلا و نقره در منطقه قزل‌اوزن خلخال با روش زمين‌آماري

Spatial Correlation of Gold and Silver Elements Concentration in Ghezel Ozen Region by Using Geostatistical Methods

هدف از اين مطالعه تعيين و ارزيابي تغييرات عيار عناصر طلا و نقره با استفاده از روش‌هاي زمين‌آماري بوده است. اين مطالعه در منطقۀ قزل‌اوزن خلخال، براي 95 نمونل ليتوژئوشيميايي انجام شده است. ابتدا داده‌هاي سانسور شده جايگزين شدند و سپس مقادير خارج از رديف داده‌ها با استفاده از نمودار جعبه‌اي و (Q-Q-Plot) شناسايي و با روش دورفل كاهش يافتند و در نهايت داده‌ها با تبديل لگاريتمي و لگاريتمي سه‌متغيره نرمال شدند. پس از نرمال‌سازي، از تحليل زمين‌آماري استفاده شد. مطالعات واريوگرافي نشان داد مدل كروي بهترين مدل برازش داده شده و دامنۀ وابستگي مكاني به‌ازاي هر دو عنصر تقريباً 2500 متر است. در نهايت نقشه‌هاي تخمين و واريانس تخمين كرايگينگ با استفاده از روش زمين‌آماري كرايگينگ نقطه‌اي با مدل كروي در محيط نرم‌افزار (GS+)تهيه شد. ارزيابي نتايج با محاسبه مجذور ميانگين توان دوم خطاها (RMSE) و ميانگين خطا (MAE) نشان‌دهندۀ دقت قابل‌قبول مدل تغييرنگار است. با بررسي نقشه‌هاي تخمين كرايگينگ و واريانس تخمين كرايگينگ، توزيع عيار طلا و نقره مشخص و مناطق عيار بالا معرفي شدند.

The purpose of this study was to determine and evaluate of spatial distribution of gold and silver elements concentration by using geostatistical methods. This study was carried out in Ghezel Ozen area for 95 samples of lithogeochemicals. At first, Censor data was replaced and the values of outlier's data were identified using the box-Plot and Q-Q-Plot charts and reduced by the Doerffel method. Finally, the data were normalized using logarithmic transformations and then the geostatistical analysis was used. Variogram studies showed that the spherical model is the best fitted model and the spatial correlation range for the two elements of Au and Ag were approximately 2500 m. Finally, the estimation and estimation variance maps of the studied elements were prepared by using ordinary kriging geostatistical method with the spherical model on the GS+ software. Evaluating the results by calculating the root mean square error (RMSE) and calculating the mean absolute error (MAE) indicates the acceptable accuracy of variogram model. By studying the kriging estimation and kriging estimation variance maps, the anomal regions were introduced for the elements of Au and Ag in the case study.