ارزيابي مديريت استفاده از فرصت‌هاي ناشي از زلزله 1382 بم از ديدگاه گردشگران ايراني

Assessment of Management of the Use of Opportunities Caused by the Bam Earthquake in 2003 from the Iranian Tourists’ Viewpoint

بحران‌هاي محيطي بر گردشگري تأثيرات مثبت و منفي دارد كه تأثيرات مثبت آن شامل فرصت‌هايي در زمينة گردشگري سياه، فرهنگي و مذهبي است. هدف پژوهش حاضر شناسايي فرصت‌هاي ناشي از زلزلة دي‌ماه 1382 براي توسعة گردشگري و ميزان استفاده مؤثر از اين فرصت‌ها به‌منظور توسعة گردشگري شهر بم است. نوع پژوهش توصيفي- تحليلي، و شيوة گردآوري داده‌ها اسنادي و ميداني است. به‌منظور سنجش روايي و پايايي پرسشنامه، از نظرات كارشناسان و آلفاي كرونباخ استفاده، و داده‌هاي گردآوري‌شده در محيط SPSS تحليل شده است. جامعة نمونه 270 نفر از گردشگران داخلي هستند كه در سال 1393 به شهر بم وارد شدند. روش توزيع جامعة نمونه تصادفي ساده است و يافته‌ها نشان مي‌دهد مردم جهان بم را با ارگ و زلزله مي‌شناسند و زلزله جزئي از هويت شهر شده است. درنتيجه، خرابه‌هاي ناشي از زلزله فرصت‌هاي مناسبي براي توسعة گردشگري شهر بم ايجاد كرده كه البته هنوز بالفعل نشده و به‌طور مؤثر به‌كار نرفته است، با اين حال مديران به‌منظور بازگرداندن بازارها و محصولات گردشگري مقصد به پيش از فاجعه، بر رويكرد بازسازي كامل تأكيد دارند. در اين رويكرد گردشگراني كه به‌دليل تغيير در ويژگي‌هاي مقصد افزايش مي‌يابند، ناديده گرفته مي‌شوند؛ مانند افرادي كه به ديدن سايت‌هاي فاجعه و خرابي‌هاي ناشي از زلزله علاقه‌مند هستند يا افرادي كه تمايل دارند روز گراميداشت قربانيان را ببينند. درمجموع، زلزلة بم ويژگي‌هاي مقصد گردشگران اين شهر را تغيير داده و فرصت‌هاي نويني را در زمينة توسعة گردشگري ايجاد كرده است.

Environmental crises have positive and negative impacts on tourism, whose positive impacts include opportunities for black, cultural and religious tourism. This study is to identify the opportunities created by the earthquake in January 2003 for the tourism development and the effective use of these opportunities for the development of tourism in the city of Bam. This research is descriptive–analytic, and the method of data collection is documentary and field. In order to assess the validity and reliability of the questionnaire, experts’ opinions and Cronbach's alpha were used, and the collected data were analyzed by SPSS. The sample population is 270 tourists who arrived in Bam in 2014. The distribution method of the random sample population is simple random. Findings show that the people over the world know Bam with the citadel and earthquake, and the earthquake has become a part of the town’s identity. As a result, the earthquake ruins have created opportunities for the tourism development of in Bam, which has not yet been effectively implemented. However, directors emphasize the full reconstruction approach in order to restore the tourism markets and products of destinations tourism. In this approach, tourists who are increasing due to changes in destination characteristics are being ignored, such as those who are interested in visiting catastrophic sites and earthquake failures, or those who wish to see the victims’ day. In general, the Bam earthquake has changed the characteristics of the town’s tourists and created new opportunities for tourism development