پديد آورندگان :
پوراحمد، احمد دانشگاه تهران , زياري، كرامت الله دانشگاه تهران , حاتمي نژاد، حسين دانشگاه تهران , رضايي نيا، حسن دانشگاه تهران
كليدواژه :
پروژه بزرگ‌مقياس , گردشگري شهري , كيفيت فضاي عمومي , توليد اجتماعي فضا
چكيده فارسي :
يكي از چالش‌هاي حاكم بر فضاهاي عمومي معاصر كه پيامدهاي آن در سال‌هاي اخير، گردشگري شهري را تحت تأثير قرار داده است، خصوصي‌سازي فضاي عمومي است كه از بارزترين نمودهاي آن، مي‌توان به ظهور و توسعه پروژه‌هاي بزرگ‌مقياس گردشگري شهري اشاره كرد. در اين مقاله با هدف شناخت ويژگي‌هاي اين نوع فضاي عمومي و نحوه توليد آن، به مطالعه دو پروژه بزرگ‌مقياس باغ كتاب تهران و بوستان ولايت پرداخته شد. در اين راستا، نظريه توليد اجتماعي فضا به‌عنوان مدل نظري پشتيبان پژوهش، مورد آزمون تجربي قرار گرفت. گردآوري داده‌ها بر اساس روش اسنادي، مشاهده، گفتگو و پرسشگري انجام گرديد. نمونه آماري تحقيق شامل اسناد، گزارش‌ها، سخنراني‌ها و متون موجود در خصوص دو پروژه مذكور و همچنين 100 نفر از كاربران فضاي عمومي هر سايت بودند. براي تجزيه‌وتحليل از روش‌هاي آماري و روش تحليل محتواي كيفي بر مبناي نظريه داده بنياد استفاده شد. نتايج نشان دادند كه بازنمايي فضاي عمومي در محيط فكري سازندگان پروژه باغ كتاب مبتني بر سه گفتمان «فضاي ياد دهنده»، «ماندگاري پروژه»، «مقياس انساني طراحي و معماري» و در پروژه بوستان ولايت شامل «توسعه جنوب شهر»، «كنترل فضاي عمومي»، «تفريحي سازي فضاي عمومي» و «توجه به ايدئولوژي اسلامي در طراحي فضاي عمومي» مي‌باشد. اين گفتمان‌ها هركدام به نحوي، منجر به شكل‌گيري، هدايت و كنترل كنش‌هاي فضايي در اين دو پروژه شده‌اند. اين كنش‌هاي فضايي به دليل داشتن برخي ويژگي‌هاي منفي، موجب نارضايتي كاربران از تجربه حضور در اين فضاها شده و نهايتاً به طرد كاربران و عدم استفاده دائمي و مستمر آن‌ها از فضاي عمومي منجر شده‌اند.
چكيده لاتين :
In recent years, One of the challenges facing contemporary public spaces, is the privatization of public space, which its consequences have affected the urban tourism; However, one of the most striking examples of this challenge is the emergence and development of large-scale urban tourism projects. In this paper, with the aim of understanding the production and characteristics of this type of public space, two large-scale projects of Tehran Book Garden and Velayat Park were studied. In this regard, the theory of social production of space as a Theoretical research support model was tested experimentally. Data collection was carried out based on the documentation method, observation, dialogue and questioning. The statistical sample of the study included documents, reports, lectures and texts on the two projects, as well as 100 users of the public space of each site. For analysis, statistical methods and qualitative content analysis method based of Grounded Theory have been used. The results showed that the representation of the public space in the intellectual environment of the Book Garden project builders was based on three discourses: the "instructive space", "project durability", "the human scale of design and architecture" and in the Velayat Park project, including "development of south city", "control of Public space", "making recreational public space" and "attention to Islamic ideology in the design of public space". Each of these discourses has somehow led to the formation, guidance and control of spatial practices in these two projects. Due to some negative features, these spatial practices have caused users to be discontented from the experience of these spaces and ultimately lead to the exclusion of users and the lack of their continued and persistent use of public space.
