تقابل «حذف و ارجاع ضمير» به عنوان مولفه هاي انسجام متن بر اساس رويكرد متن پژوهي (مطالعه موردي داستان حضرت موسي در سوره ي طه)

An Analysis of the Contrast between Ellipse and Pronouns as Components of Textual Coherence within Text-Analysis Approach: A Case Study of Prophet Musa's Story in Surah Taha

اين پژوهش به بررسي تقابل «حذف و ارجاع ضمير» به عنوان مولفههاي انسجام متن در داستان حضرت موسي ميپردازد؛ با اين رويكرد كه متن تنها ساختاري لغوي و متشكل از توالي جملهها نيست، بلكه عبارت است از كنش متقابل ميان گوينده و شنونده كه از طريق متن و به وسيله ابزارهاي نحوي و معنايي تكوين مي يابد و اين ابزارهاي نحوي جايگاه مهمي در تشكيل متن دارند؛ خواه از نظر ساختار سطحي (تماسك) و خواه از نظر ساختار مفهومي (انسجام). لذا پژوهش حاضر با رويكردي به زبانشناسي متن به بررسي سورهي طه ميپردازد تا اثر ارجاع ضمير و وحدت موضوع را در كاهش نقش حذف و در نتيجه انسجام متني اين سوره مشخص كند. از آنجا كه زبان شناسي جمله، با تمركزش بر روي مفردات در جمله نمي تواند پديده ي حذف را به خوبي بررسي و تبيين نمايد، پژوهش حاضر با روش توصيفي تحليلي و با تكيه بر اسناد كتابخانه اي بر كاركرد ضمير و ارجاعات آن در متن متمركز مي شود تا ميزان كارايي ضمير در انسجام متن و كاهش نقش حذف را با رويكردي زبانشناسانه به متن در سورهي طه مشخص نمايد. يافته هاي تحقيق با تكيه بر آمار حاكي از آن است كه وحدت موضوع در سوره و بهره گيري زياد از ارجاعات به وسيلهي ضمير با بسامدي بالا در انسجام متن نقش مهمي دارند و باعث كاهش نقش پديدهي حذف در سوره ي طه گرديده است. نقش حذف در انسجام اين سوره 3 درصد و نقش ضمير 97 درصد بوده است.

This study examined the contrast between ellipsis and pronouns as components of textual coherence in the Prophet Musa's story, taking this approach that texts are not only lexical structures consisting of sequences of sentences, but are also the result of reciprocal interaction between speakers (writers) and listeners (readers), which develop through text and by means of syntactic and semantic tools. These syntactic tools, both in terms of cohesion and coherence, play an important role in the formation of texts. Therefore, the present study investigates Surah Taha's text linguistics to determine the effect of pronouns and the unity of subject in reducing the role of ellipsis and hence the textual coherence of this surah. Because sentence linguistics cannot adequately explain ellipsis, the present study that takes a descriptive-analytical approach and relies on library documents, concerns itself with pronouns and references to determine the efficiency of pronouns in textual coherence and the reduction of the effect of ellipsis through a linguistic approach to the text of Surah Taha. The findings, which draw on statistical analyses, indicate that the unity of subject in this surah and the frequent use of pronouns for referencing play an important role in the coherence of the text of this surah and have marginalized the effect of ellipsis in this regard. Whereas the frequency of ellipsis was 3%, pronouns' frequency was found to be 97%