مطالعه تطبيقي پارچه هاي مورد استفاده در لباس زنان دوره صفوي و قاجار با استفاده از نرم افزار SPSS

Comparative Study of the textiles used in women’s clothing of Safavid and Qajar era by using SPSS software

يكي از درخشان ترين دور ه هاي صنعت پارچه بافي از آغاز تاريخ دوره صفوي بوده و بهترين نوع پارچه ها براي پوشاك زنان استفاده مي شده است. در اين دوره با استفاده از مواد مناسبي كه در كارگاههاي بافندگي تهيه مي شد، نه تنها عقب ماندگي هاي كشور در عرصه پارچه بافي جبران شد بلكه بر اثر حمايت شاهان صفوي از هنرمندان و صنعتگران هنر پارچه بافي را در سراسر اين دوره بي نظير ساخت به گونه اي كه دولت ايران در آن روزگار مقداري زياد پارچه به كشور هاي اروپايي صادر مي كرد. در دوره قاجار پادشاهان خيلي به صنعت نساجي بهاء نمي دادند و باعث شدند تا اين صنعت اهميت خود را از دست بدهد. در اين دوران صادرات ابريشم فقط به صورت خام انجام مي­شد، و پارچه هاي ابريشمي، شال كشمير نخي، و غيره از كشورهاي اروپايي به ايران وارد مي­شده است. پژوهش حاضر برآن است تا با استفاده از روش توصيفي- تحليلي و جمع آوري اطلاعات به صورت كتابخانه اي در عرصه منسوجات اين دو دوره به ارزيابي و مقايسه تطبيقي پارچه هاي مورد استفاده زنان در لباس با استفاده از نرم افزار آماري بپردازد. يافته هاي تحقيق نشان مي دهد كه: پارچه زربفت بيشترين مصرف را در دوره صفوي و پارچه مخمل و ابريشم بيشترين كاربرد را در دوره قاجار داشته اند. با در نظر گرفتن نتايج تحليل­ هاي آماري به دست آمده مي توان گفت: هر سه نوع اين پارچه ها در دوره قاجار از دوره صفوي تاثير پذيرفته ­اند.

One of the most brilliant periods of the textile industry has been since the beginning of the Safavid era and the best textiles have been used for the women’s clothing. During this era, with the use of suitable materials that used to be produced in weaving workshops, not only the backwardness in the field of textile was reciprocated but also due to Safavid kings sponsoring artists and craftsmen made the textile weaving art became unique throughout this period the way that Iran’s government was exporting a great deal of textile to European countries at that time. In the Qajar era, kings were not pricing the textile industry so much and caused the industry to lose its importance. During this period the silk export was only done in raw silk form and the silk textiles, cotton Keshmir scarf etc. have been imported from European countries to Iran. The present study aims to evaluate and compare the textiles used by women in clothing by using statistical software using descriptive and analytical method and collecting data in library form in the field of textiles in these two periods. Findings of the study suggest that: the brocade has had the most consumption during Safavid period and velvet cloth and silk have had the most application during the Qajar era. With respect to the results of the achieved statistical analysis it can be said that: all three types of these textiles in Qajar era have been affected by the Safavid era.