بررسي تاثير شكاف قيمت انرژي بر ارزش واردات ايران از شركاي عمده تجاري: رهيافت داده هاي تابلويي فضايي

The Impact of Energy Price Gap on the Import Value of Iran from Major Trade Partners: Spatial Panel Data Approach

بررسي تاثير شكاف قيمت انرژي بر ارزش واردات ايران از مهم ترين شركاي تجاري آن يكي از موضوعات مهم و اساسي در ادبيات تجارت بين الملل بوده و بخش عمده اي از مطالعات تجربي را در سال هاي اخير به خود اختصاص داده است. از اين رو، در اين مطالعه با استفاده از روش هاي مختلف داده هاي تابلويي فضايي به بررسي تاثير شكاف قيمت انرژي محاسبه شده بر اساس شاخص ساتو و دچزلپرته بر ارزش واردات ايران از شركاي عمده تجاري طي سال هاي 2016-2000 پرداخته شده است. يافته هاي پژوهش بيانگر اين است كه اثر سرريز فضايي در روش دوربين فضايي مورد تاييد قرار گرفته و قيمت انرژي تاثير منفي و معنادار بر ارزش واردات ايران از شركاي تجاري آن داشته، به طوري كه افزايش شكاف قيمت انرژي منجر به كاهش بيشتر واردات ايران از شركاي تجاري شده است. همچنين متغيرهاي شاخص تشابه دو كشور و نرخ موثر حقيقي ارز داراي اثرگذاري منفي و معنادار بر ارزش واردات ايران از شركاي تجاري عمده هستند. علاوه بر اين، نتايج آزمون والد بيانگر نامتقارن بودن اثر شكاف قيمت انرژي در دوره زماني مورد مطالعه است.

The relationship between energy price gap and import value of Iran from major trade partners is one of the main issues in international trade literature and has been considered empirically in recent years. So, in this paper by using Sato and Dechezleprˆetre index, the energy price gap has been calculated and then, the empirical model has been estimated between Iran and major trade partners during 2000-2016. The empirical findings of this study reveal that the spillover effect has been confirmed for spatial Durbin model. Moreover, the energy price gap has negative and significant impact on the import value of Iran from main trade partners. In other words, with increase of energy price gap, the import of Iran from its major trade partners decreases. The other findings of this paper indicated that the similarity index and real effective exchange rate variables have negative and significant impact on the import value of Iran from main trade partners. Moreover, energy price gap between Iran and major trade partners during the period of study is asymmetric. That means the increase and decrease effects of energy price gap on the import value of Iran is not equal.