رابطه غيرخطي سطح وابستگي به درآمدهاي نفتي و ناپايداري مالي در كشورهاي منتخب صادركننده نفت؛ رهيافت داده هاي تركيبي آستانه اي

Non linear Relationship between Oil Revenue Dependency and Fiscal Instability in Selected Oil Exporter Countries: Threshold Panel Approach

هدف اصلي اين پژوهش، تحليل عوامل موثر بر ناپايداري مالي كشورهاي صادركننده نفت در سطوح مختلف از وابستگي به درآمدهاي نفتي بر اساس رويكرد داده هاي تركيبي آستانه اي است. در اين پژوهش از شاخص «نسبت كسري بودجه بدون نفت به توليد ناخالص داخلي بدون نفت» براي سنجش شاخص ناپايداري مالي10 كشور منتخب صادركننده نفت طي سال هاي 2015-2000 استفاده شده است. پس از انجام آزمون هاي تشخيص و تاييد الگوي اثرات تصادفي با وابستگي مقطعي و سريالي، ضمن تاييد شدن معناداري آماري اثر آستانه اي (نسبت صادرات نفتي به كل صادرات كشور) در الگو، يافته هاي پژوهش نشان مي دهد كه در سطح اطمينان 90 درصد، تاثير درآمد دولت از حق الضرب پول بر شاخص ناپايداري مالي از نظر آماري مثبت و معنا دار است. علاوه بر اين، در گروه كشورهاي مورد بررسي، زماني كه وابستگي درآمدهاي دولت به درآمدهاي نفتي از سطح آستانه محاسبه شده (29 درصد) بالاتر باشد، تاثير وابستگي به درآمدهاي نفتي بر شاخص ناپايداري مالي بيش از 3 برابر حالتي است كه وابستگي به درآمدهاي نفتي كمتر از سطح آستانه باشد. يافته هاي اين پژوهش، لزوم برنامه ريزي و جهت گيري اصولي در راستاي كاهش وابستگي ساختاري بودجه دولت به درآمدهاي نفتي به منظور كاهش ناپايداري مالي در كشورهاي صادركننده نفت را تاييد مي كند.

The main purpose of the study is to analyze the effective factors on fiscal instability of oil-exporting countries at different levels of dependency on oil revenues based on the threshold panel approach. Due to the ineffectiveness of the overall balance-of-budget indicator in oil countries as the basis for analyzing the government's fiscal policy, in this study, "The ratio of Non- Oil budget deficit to Non- Oil GDP" is used to measure the financial instability indicator in 2006- 2015 period. The findings of the research, while confirming the existence of threshold effect (ratio of the oil revenues to total government revenues) in the model, show that with increasing government revenue due to cash seigniorage as well as rising inflation, financial instability increase. In addition, if the dependence on oil revenues is higher than the threshold level calculated (29%), the effect of dependency on oil revenue on the financial instability index is more than 3 times, when dependency on oil revenue will be lower than threshold level. The findings of this study confirm the necessity of planning and orientation in oil exporting countries in order to reduce the structural dependency of the state budget on oil revenues.