كنترل سيل و تامين آب مورد نياز جهت آبياري فضاي سبز با استفاده از طرح مديريت استحصال رواناب‌هاي شهري(مطالعه موردي: منطقه 22 تهران)

Flood Control and Water Supply for Irrigation of Green Spaces Using Urban Runoff Harvesting Management Design (Case Study: Region 22 of Tehran)

زمينه و هدف: توسعه شهرنشيني و افزايش سطوح نفوذناپذير در بسياري از موارد، منجر به افزايش حجم رواناب و ايجاد سيل در نواحي پايين دست شده است. يكي از روش هاي مفيد در كاهش خطرات سيل در مناطق شهري، استحصال رواناب هاي شهري و استفاده از آن در مصارف غير شرب مي باشد. با توجه به توسعه شهرسازي در منطقه 22 تهران و افزايش خطر سيل، و همچنين ضرورت توسعه فضاي سبز در اين منطقه سعي گرديده، تا استحصال رواناب شهري به منظور تامين بخشي از آب مورد نياز فضاي سبز اين منطقه صورت گيرد. اين مطالعه با هدف برآورد نياز آبي فضاي سبز منطقه 22 در طول يكسال و برآورد حجم رواناب ساليانه منطقه و سپس استفاده بهينه از رواناب قابل استحصال جهت آبياري فضاي سبز مي باشد. روش بررسي: به همين منظور ضمن شناسايي فضاي سبز منطقه پرسشنامه­هايي تهيه و با كمك متخصصين، نياز آبي گونه­هاي موجود در منطقه طي يكسال تخمين زده شد و سپس حجم رواناب يكساله حاصل از بارش­ها محاسبه گرديد. يافته‌ها: با توجه به محاسبات انجام شده نياز آبي فضاي سبز منطقه حدود 534/969/14 متر مكعب مي باشد در حاليكه متوسط سالانه حجم رواناب حاصل از بارش­ها حدود 441/285/33 متر مكعب تخمين زده شد. با توجه به نتايج بدست آمده چنانچه بتوان با مديريت اصولي يك چهارم از اين رواناب كه حدود 360/321/8 متر مكعب است را كنترل و به مصرف آبياري فضاي سبز منطقه رسانيد، مي توان حدود 5/55 درصد از آب مورد نياز اين بخش، كه در حال حاضر با صرف هزينه و از طريق تانكر تامين مي­گردد را جبران نمود. بحث و نتيجه‌گيري: با توجه به يافته هاي تحقيق و شرايط موجود، روش­هايي از جمله سد خاكي، پشته ­هاي ­هلالي و لوزي­ شكل در جاهايي مثل پارك­ هاي جنگلي چيتگر، وردآورد، لتمال و خرگوش­دره مي­تواند به­ عنوان الگوي مناسب استحصال آب در منطقه پيشنهاد گردد.

Background and Objective: Urbanization and increase in imperious surfaces, in many cases, have led to increase of runoff volumes and flooding in downstream areas. One of the useful methods for reduction of flood risk in urban areas is urban runoff harvesting to be used for non-potable purposes. In this study, according to urban development in region 22 of Tehran and increased risk of flooding, as well as the need for green spaces development, it was attempted to implement urban runoff harvesting to supply a part of water required the green spaces in this area. Method: For this purpose, green spaces of region 22 were identified and then water requirements of different species in one year was estimated using a questionnaire filled by specialists. The annual runoff volume was also calculated. Findings: Result of the calculations showed that water requirement of green spaces is 14,969,534 cubic meters while the average annual runoff volume was estimated as 33,285,441 cubic meters. According to the results, if only a quarter of the runoff (8,321,360 cubic meters) is controlled by special management, it would be possible to provide 5,55% of the water required for irrigation of green spaces, which is currently supplied by tankers and is costly. Discussion and Conclusion: Finally, some methods such as earth dams, Crescent- shaped stacks and diamond-shaped stacks were suggested as a good models for water harvesting in places such as Cheetgar Forest Park, Vardavard, Letman and Khargooshdare.